1
2
3
4
5
6
7
8
مَجمَعِ خوبی و لطف است عِذار چو مَهَش
دلبرم شاهد و طفل است و به بازی روزی
چارده ساله بُتی چابُکِ شیرین دارم
بویِ شیر از لبِ همچون شِکَرَش میآید
من همان بِه که از او نیک نگه دارم دل
از پِی آن گُلِ نورُستِه دلِ ما یارب
جان به شکرانه کنم صرف اگَر آن دُردانه
یارِ دلدارِ من ار قلب بدین سان شِکَنَد
لیکَنَش مِهر و وفا نیست خدایا بِدَهَش
بِکُشد زارم و در شرع نباشد گُنَهَش
که به جان حلقه به گوش است مَهِ چاردَهَش
گرچه خون میچکد از شیوهٔ چشمِ سیَهَش
که بد و نیک ندیدست و ندارد نِگَهَش
خود کجا شد که ندیدیم در این چند گَهَش
صدفِ دیدهٔ حافظ شود آرامگَهَش
بِبَرَد زود به جانداریِ خود پادشهَش
1
مَجمَعِ خوبی و لطف است عِذار چو مَهَش
لیکَنَش مِهر و وفا نیست خدایا بِدَهَش
2
دلبرم شاهد و طفل است و به بازی روزی
بِکُشد زارم و در شرع نباشد گُنَهَش
3
چارده ساله بُتی چابُکِ شیرین دارم
که به جان حلقه به گوش است مَهِ چاردَهَش
4
بویِ شیر از لبِ همچون شِکَرَش میآید
گرچه خون میچکد از شیوهٔ چشمِ سیَهَش
5
من همان بِه که از او نیک نگه دارم دل
که بد و نیک ندیدست و ندارد نِگَهَش
6
از پِی آن گُلِ نورُستِه دلِ ما یارب
خود کجا شد که ندیدیم در این چند گَهَش
7
جان به شکرانه کنم صرف اگَر آن دُردانه
صدفِ دیدهٔ حافظ شود آرامگَهَش
8
یارِ دلدارِ من ار قلب بدین سان شِکَنَد
بِبَرَد زود به جانداریِ خود پادشهَش
۱. زیبایی بدون وفاداری: در بیت اول، شاعر زیبایی و لطف معشوق را میستاید، اما از نبود مهر و وفاداری او گلایه دارد. اگر در رابطهای هستید که در آن زیبایی و جذابیت ظاهری وجود دارد اما صداقت و محبت کمرنگ است، این بیت میتواند بازتابی از احساسات شما باشد.
۲. بیاعتنایی معشوق بازیگوش: بیت دوم نشان میدهد که معشوق، همانند کودکی بازیگوش، بیتوجه به دل عاشق است و نادانسته باعث رنج او میشود. اگر درگیر رابطهای هستید که معشوق شما به احساساتتان بیاعتناست، این بیت میتواند توصیفکننده وضعیت شما باشد.
۳. محبوبی جوان و دلفریب: در بیت سوم، شاعر از معشوقی نوجوان و چابک یاد میکند که حلقهبهگوشِ جان اوست. این بیت اشاره به معشوقی دارد که هنوز بیتجربه است اما دلربایی و شیرینی خاصی دارد.
۴. دوگانگی در معشوق؛ شیرینی و خطر: بیت چهارم نشان میدهد که لبان معشوق شیرین و کودکانه است، اما چشمان او به خونریزی عادت دارد. اگر با فردی روبهرو هستید که در عین معصومیت، بیرحمی و بیاعتنایی خاصی دارد، این بیت احساس شما را منعکس میکند.
۵. دلبستگی به معشوقی بیتجربه: در بیت پنجم، شاعر اشاره میکند که دل بستن به کسی که هنوز بد و نیک دنیا را ندیده، انتخابی درست است. این بیت میتواند توصیهای باشد که در روابط خود به سادگی و پاکی افراد اهمیت دهید.
۶. فقدان معشوق و انتظار طولانی: بیت ششم نشاندهنده غم دوری و ناپدید شدن معشوق است. اگر در حال حاضر احساس میکنید که فردی که دوستش دارید از شما دور شده یا خبری از او ندارید، این بیت میتواند حال شما را توصیف کند.
۷. فداکاری برای محبوب: در بیت هفتم، شاعر حاضر است جان خود را در راه معشوق نثار کند و چشم خود را آرامگاه او سازد. اگر عشق شما در حدی است که حاضرید همه چیز را برای آن فدا کنید، این بیت با احساسات شما همخوانی دارد.
۸. شکستن قلب و قدرت معشوق: در بیت هشتم، شاعر اشاره دارد که اگر دل او چنین شکسته شود، معشوق چنان قدرتی دارد که میتواند جایگاه سلطنت را به دست آورد. این بیت نشان میدهد که گاه در عشق، معشوق چنان قدرتی دارد که میتواند بر احساسات عاشق فرمانروایی کند.
📌 نتیجه فال:
🔸 شما با فردی روبهرو هستید که زیبایی و جذابیت بسیاری دارد اما ممکن است از نظر عاطفی بیوفا یا بیتجربه باشد.
🔸 شاید در رابطهای یکطرفه هستید که معشوق شما به احساساتتان توجهی ندارد.
🔸 انتظار و دلتنگی در زندگی شما دیده میشود، اما عشق و وفاداریتان همچنان پابرجاست.
🎯 توصیه:
سعی کنید عشق را در کنار مهر و وفاداری ببینید و از دلبستن به افرادی که هنوز از نظر احساسی به بلوغ نرسیدهاند، محتاط باشید. اگر در رابطهای هستید که یکطرفه به نظر میرسد، بهتر است کمی به احساسات خود و ارزش خود بیشتر توجه کنید.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطهی کلیدی تعبیر فال است
دلم رمیده شد و غافلم منِ درویش
که آن شِکاریِ سرگشته را چه آمد پیش
چو بید بر سرِ ایمانِ خویش میلرزم
که دل به دستِ کمان ابروییست کافِرکیش
خیال حوصلهٔ بحر میپزد هیهات
چههاست در سرِ این قطرهٔ محال اندیش!
این ابیات از حافظ به درد و شِکوه در عشق و مخالفتِ دل با وسوسهها و چالشهای درونی میپردازد. در اینجا، حافظ به رنج و درد ناشی از دلبستگی به معشوق و تنشهای روحی اشاره دارد.
رنج و حیرانی در پی عشق: در بیت اول، حافظ دلنگرانی و گیجی ناشی از دلباختگی را بیان میکند. او در حال شکایت از حالتِ سرگشتگیِ درونی خود است که از رمیدن دل و ضلالت رنج میبرد و گویی از خود بیخود شده و دچار حیرت و سردرگمی در پی یافتن راهی روشن در زندگی و عشق است.
بیپناهی در برابر دلبری معشوق: در بیت دوم، حافظ از ایمان خود به عنوان چیزی که همچون بید در حال لرزش است صحبت میکند. در اینجا، او به نوعی ناامیدی از خود و دل به دستِ معشوق اشاره دارد که همچون کمان ابرویی، در معرض خطر و گمراهی قرار دارد. این دل به دست گرفتن معشوق، به معنای دلبستگی و وابستگی است که انسان را به سرگردانی و بیثباتی میکشاند.
فکر و اندیشهٔ بیپایان: در بیت سوم، حافظ به بحر و قطره اشاره میکند و از فکر و خیال بیپایان که در ذهنش جولان میدهد، شکایت میکند. او میگوید که در برابر اندیشهها و افکارِ بینتیجه، به نوعی دچار بیحوصلگی و یأس است. تلاش در اندیشهٔ محال که به هیچ جا نمیرسد، چیزی است که در این بیت بیان میشود.
پیام شاهد فال:
- ترک وابستگیهای بیپایان و بینتیجه: این فال از شما میخواهد که از افکار بیپایان و سرگشتگیهای ذهنی که هیچ نتیجهای به همراه ندارند، دوری کنید. چالشهای درونی خود را شناسایی کرده و به دنبال آرامش باشید.
- تعادل در عشق و ایمان: فال شما به شما توصیه میکند که در مواجهه با عشق و دلبستگیها، به ثبات و تعادل درونی خود توجه کنید. نباید به هیچ قیمتی ایمان یا خودتان را فدای علاقه بیپایان به کسی کنید. در این مسیر، بهتر است خود را حفظ کنید و به حقیقت درونیتان بازگردید.
- اجتناب از گرفتار شدن در افکار منفی: افکار منفی و خیالات بیپایان تنها شما را از مسیر اصلی خود دور خواهند کرد. به جای غرق شدن در اندیشههای محال و بینتیجه، تمرکز خود را بر روی واقعیتها و روشهای عملی بگذارید.
🔮 نتیجه شاهد فال: فال شما از شما میخواهد که در مواجهه با عشق و احساسات پیچیده، تعادل خود را حفظ کنید و از افکار بیپایان و بیثمر دوری کنید. در این راه، با حفظ ایمان و ثبات درونی، میتوانید از سرگشتگی و سردرگمی رهایی یابید.
نکات تفسیر غزل 284 حافظ
وزن غزل: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن
بحر غزل: رمل مثمن مخبون محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه:دیوان پرویز ناتل خانلری