1
2
3
4
5
6
7
گر ز دستِ زلفِ مُشکینت خطایی رفت رفت
برقِ عشق ار خرمنِ پشمینه پوشی سوخت سوخت
گر دلی از غمزهٔ دلدار باری برد برد
از سخن چینان ملالتها پدید آمد ولی
در طریقت رنجشِ خاطر نباشد می بیار
عشقبازی را تحمّل باید ای دل، پای دار
عیبِ حافظ گو مکن واعظ که رفت از خانقاه
ور ز هندویِ شما بر ما جفایی رفت رفت
جورِ شاه کامران گر بر گدایی رفت رفت
ور میان جان و جانان ماجرایی رفت رفت
گر میانِ همنشینان ناسزایی رفت رفت
هر کدورت را که بینی چون صفایی رفت رفت
گر ملالی بود بود و گر خطایی رفت رفت
پای آزادان نبندند ار به جایی رفت رفت
1
گر ز دستِ زلفِ مُشکینت خطایی رفت رفت
ور ز هندویِ شما بر ما جفایی رفت رفت
2
برقِ عشق ار خرمنِ پشمینه پوشی سوخت سوخت
جورِ شاه کامران گر بر گدایی رفت رفت
3
گر دلی از غمزهٔ دلدار باری برد برد
ور میان جان و جانان ماجرایی رفت رفت
4
از سخن چینان ملالتها پدید آمد ولی
گر میانِ همنشینان ناسزایی رفت رفت
5
در طریقت رنجشِ خاطر نباشد می بیار
هر کدورت را که بینی چون صفایی رفت رفت
6
عشقبازی را تحمّل باید ای دل، پای دار
گر ملالی بود بود و گر خطایی رفت رفت
7
عیبِ حافظ گو مکن واعظ که رفت از خانقاه
پای آزادان نبندند ار به جایی رفت رفت
۱. پذیرش خطاهای معشوق: حافظ میگوید اگر معشوق با زلفِ مشکین خود دلی را گرفتار کرده یا جفایی روا داشته، باید آن را پذیرفت و رها کرد.
۲. ناملایمات عشق و زندگی: او اشاره میکند که اگر آتش عشق، دار و ندار یک عارف را سوزانده باشد، یا اگر شاه به فقیری ستم کرده باشد، جای شکایت نیست، زیرا این نیز بگذرد.
۳. دل سپردن به معشوق: اگر دل کسی با نگاه محبوب تسخیر شده باشد یا بین عاشق و معشوق اختلافی پیش آمده باشد، نباید نگران بود، زیرا این نیز جزئی از مسیر عشق است.
۴. سخنچینی و کدورتها: حافظ میگوید ممکن است سخنچینان میان دوستان اختلاف بیندازند، اما اگر ناسزایی هم رد و بدل شده، نباید دلگیر شد.
۵. حفظ آرامش در مسیر عشق: او توصیه میکند که در راه عشق نباید کدورتها را جدی گرفت و بهتر است با نوشیدن می (نماد شادی و رهایی) از هرگونه ناراحتی عبور کرد.
۶. صبر در عشق: حافظ خطاب به دل خود میگوید که عشق نیاز به تحمل دارد. اگر ناراحتی و خطایی رخ داد، باید آن را نادیده گرفت و ادامه داد.
۷. سرزنش نکردن دیگران: در پایان، به واعظان و قضاوتگران میگوید که او از خانقاه (نماد زهد و تصوف) بیرون آمده است، اما انسانهای آزاده را نباید به خاطر تصمیماتشان محدود کرد.
📌 نتیجه فال:
🔹 زندگی پر از خطا و جفا است، اما نباید زیاد درگیر آن شد.
🔹 اگر کسی به شما بیوفایی کرده یا میان دوستان اختلاف افتاده، بهتر است آن را رها کنید.
🔹 در عشق باید صبور بود و سختیها را تحمل کرد.
🔹 قضاوتهای دیگران نباید شما را از راهتان باز دارد.
🎯 توصیه:
🔸 به جای رنجیدن از رفتار دیگران، با دید باز به مسائل نگاه کنید.
🔸 اگر اختلافی پیش آمده، به جای ماندن در گذشته، آن را ببخشید و عبور کنید.
🔸 زندگی کوتاه است، پس از لحظات آن لذت ببرید و دلگیر نشوید.
🔸 اگر تصمیمی گرفتهاید که به آزادی و آرامش شما مربوط میشود، نگران حرف مردم نباشید.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطهی کلیدی تعبیر فال است
ساقی بیار باده که ماهِ صیام رفت
دَردِه قدح که موسمِ ناموس و نام رفت
وقتِ عزیز رفت بیا تا قضا کنیم
عمری که بی حضور صُراحی و جام رفت
در تابِ توبه چند توان سوخت همچو عود؟
می ده که عمر در سرِ سودای خام رفت
در این ابیات، شاعر پس از پایان ماه رمضان، فضای شادمانی و آزادی پس از محدودیت را به تصویر میکشد.
در بیت اول، او از ساقی میخواهد که باده بیاورد، زیرا ماه روزهداری به پایان رسیده و دوران پرهیز و پرهیزکاری سپری شده است. شاعر اشاره میکند که اکنون زمان شادی و رهایی از قیود است.
در بیت دوم، شاعر حسرت زمانی را میخورد که بدون حضور شراب و لذتهای دنیوی سپری شده است. او از گذر عمر یاد میکند و بر آن تأکید دارد که باید این لحظات را جبران کرد و از زندگی لذت برد.
در بیت سوم، او توبه را به چوب عود تشبیه میکند که در آتش میسوزد. اشارهای به این دارد که پرهیز از لذتهای زندگی، مانند سوختن در آتش است. شاعر در نهایت توصیه میکند که به جای توبه و پشیمانی، باید از عمر استفاده کرد و از زندگی بهره برد، چرا که عمر به هدر رفتن در خیالهای بیهوده گذشته است.
پیام شاهد فال:
- شما ممکن است بهدلیل برخی محدودیتها یا سختگیریها احساس خستگی یا دلزدگی کرده باشید.
- حسرت گذشته یا فرصتهایی که از دست رفتهاند، ممکن است ذهن شما را درگیر کرده باشد.
- زندگی کوتاهتر از آن است که در تردید و پشیمانی سپری شود؛ بهتر است لحظات را غنیمت بشمارید.
🔮 نتیجه شاهد فال: این فال به شما توصیه میکند که از فرصتهای زندگی بهره ببرید و بیش از حد خود را درگیر پشیمانی یا حسرت نکنید. اعتدال در زندگی مهم است؛ همزمان که باید به اصول پایبند بود، نباید از لذتها و زیباییهای دنیا غافل شد.
نکات تفسیر غزل 83 حافظ
وزن غزل: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
بحر غزل: رمل مثمن محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: دیوان پرویز ناتل خانلری
مقدمه
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
غزل شماره ۸۲ حافظ :
آن ترک پری چهره که دوش از بر ما رفت
غزل شماره ۸۴ حافظ :
ساقی بیار باده که ماه صیام رفت