1
2
3
4
5
6
7
خنک نسیم معنبر شمامۀ دل‌خواه
دلیل راه شو ای طایر خجسته‌لقا
به یاد شخصِ نزارم که غرقِ خونِ دل است
منم که بی تو نفس می‌زنم، زهی خجلت
ز دوستان تو آموخت در طریقت مهر
به عشق روی تو روزی که از جهان بروم
مده به خاطر نازک ملالت از من زود
که در هوای تو برخاست بامداد پگاه
که دیده آب شد از شوق خاک آن درگاه
هلال را به کنار شفق کنید نگاه
مگر تو عفو کنی ور نه نیست عذر گناه
سپیده دم که هوا چاک زد شعار سیاه
ز تربتم بدمد سرخ‌گل به جای گیاه
که حافظ تو خود این لحظه گفت «بسم الله»
1
خنک نسیم معنبر شمامۀ دل‌خواه
که در هوای تو برخاست بامداد پگاه
2
دلیل راه شو ای طایر خجسته‌لقا
که دیده آب شد از شوق خاک آن درگاه
3
به یاد شخصِ نزارم که غرقِ خونِ دل است
هلال را به کنار شفق کنید نگاه
4
منم که بی تو نفس می‌زنم، زهی خجلت
مگر تو عفو کنی ور نه نیست عذر گناه
5
ز دوستان تو آموخت در طریقت مهر
سپیده دم که هوا چاک زد شعار سیاه
6
به عشق روی تو روزی که از جهان بروم
ز تربتم بدمد سرخ‌گل به جای گیاه
7
مده به خاطر نازک ملالت از من زود
که حافظ تو خود این لحظه گفت «بسم الله»
۱. خنک نسیم معنبر شمامۀ دل‌خواه: در این بیت، شاعر از نسیم صبحگاهی یاد می‌کند که بوی دل‌انگیز معشوق را به همراه دارد. نسیم به‌عنوان نماد پاکیزگی و طراوت، در اینجا در خدمت عشق قرار دارد. هوای تازه و بامداد پگاه نشان‌دهنده‌ی شروعی نو و امیدوارکننده است که در آن معشوق حضور دارد. این بیت به معنای تجدید انرژی و احساسات عاشقانه است.
۲. دلیل راه شو ای طایر خجسته‌لقا: شاعر از یک طایر (پرنده) دعوت می‌کند که راه را نشان دهد و به سوی معشوق پرواز کند. در اینجا، طایر نماد روحی است که در جستجوی حقیقت و وصال معشوق است. چشم‌های شاعر از شوق درگاه معشوق اشک‌بار است، و این اشاره به فراق و آرزوی ملاقات معشوق دارد. شاعر می‌خواهد که طایر به‌عنوان راهنما برای رسیدن به معشوق و رفع شوق خود عمل کند.
۳. به یاد شخصِ نزارم که غرقِ خونِ دل است: در این بیت، شاعر از شخصی بیمار یا ضعیف یاد می‌کند که به شدت در غم و اندوه غرق شده است. او به هلال ماه اشاره می‌کند و می‌خواهد که نگاه خود را به شفق (غروب یا سپیده‌دم) معطوف کند. این بیت به معنای یادآوری فردی است که در فراق معشوق به شدت رنج می‌برد و نیاز به تسکین دارد. هلال و شفق به‌عنوان نمادهایی از امید و تغییر در اینجا نقش مهمی دارند.
۴. منم که بی تو نفس می‌زنم، زهی خجلت: شاعر در این بیت از احساس گناه و شرم سخن می‌گوید که به‌واسطه‌ی فاصله با معشوق در دلش ایجاد شده است. او بیان می‌کند که به‌دور از معشوق نفس می‌کشد و این باعث شرمندگی اوست. تنها عفو معشوق است که می‌تواند این حس گناه را از دل او برطرف کند. این بیت به مفهوم پشیمانی و امید به بخشش اشاره دارد.
۵. ز دوستان تو آموخت در طریقت مهر: شاعر در این بیت به این نکته اشاره می‌کند که از دوستان معشوق آموخته است که در مسیر مهر و عشق گام بردارد. در اینجا، سپیده دم نماد آغاز یک روز جدید است، که در آن ظلمت شب از میان می‌رود و نور صبحگاهی از راه می‌رسد. شاعر از این تشبیه برای اشاره به باز شدن دل و پذیرش عشق در شرایطی که در ابتدا تاریکی و غم وجود داشته است، استفاده می‌کند.
۶. به عشق روی تو روزی که از جهان بروم: در این بیت، شاعر از عشق به معشوق سخن می‌گوید و این عشق را به چیزی جاودانه تبدیل می‌کند. او بیان می‌کند که حتی پس از مرگ، عشق به معشوق در قالب گل سرخ از تربت او بیرون خواهد آمد. گل سرخ به‌عنوان نماد عشق و زیبایی در اینجا به‌طور برجسته‌ای به نمایش گذاشته می‌شود. این بیت به‌نوعی اشاره به ماندگاری عشق حتی در مرگ دارد.
۷. مده به خاطر نازک ملالت از من زود: در این بیت، شاعر از معشوق می‌خواهد که از روی دلخوری یا خستگی او را ترک نکند. او به‌جای اینکه به خاطر ملال یا خستگی او را ترک کند، می‌خواهد که لحظه‌ی جدیدی را با او شروع کند و دوباره دست به شروعی تازه بزند. این اشاره به شروع دوباره‌ای است که بر اساس عشق و صبر استوار است.
📌 نتیجه فال:
🔸 شما در جستجوی عشقی ماندگار و اصیل هستید که حتی با فاصله‌ها و دشواری‌ها همچنان ادامه داشته باشد.
🔸 در مسیر عشق و زندگی، به دنبال آموختن از دیگران و باز کردن دل به سوی نویدهای جدید و تغییرات مثبت باشید.
🔸 احساسات شما ممکن است در شرایطی از غم و اندوه باشد، اما همواره امید به عشق و بخشش می‌تواند شما را از این وضعیت رهایی بخشد.
🔸 عشق شما جاودانه است و حتی در مرگ نیز در قالب زیبایی‌هایی مانند گل‌های سرخ ادامه خواهد یافت.
🎯 توصیه:
به جستجوی صلح درون و عشق خالص ادامه دهید و از گذشته‌های پر از احساسات و اندوه به‌عنوان نقطه شروعی برای تجربه‌ای نو استفاده کنید. در مواجهه با مشکلات و ملال‌ها، از فرصت‌ها و لحظات جدید بهره‌برداری کنید و همیشه به سوی معشوق خود با امید و صبر حرکت کنید.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطه‌ی کلیدی تعبیر فال است
عیشم مدام است، از لعل دل‌خواه
کارم به کام است، الحمدلله
ای بخت سرکش! تنگش به بَر کش
گه جام زرکش، گه لعل دل‌خواه
ما را به رندی، افسانه کردند
پیران جاهل، شیخان گمراه
این فال نشان‌دهنده خوشبختی، رضایت از زندگی و رهایی از دغدغه‌هاست. شما در موقعیتی هستید که امور بر وفق مرادتان پیش می‌رود و آرامش خاطر دارید. همچنین، اشاره‌ای به بی‌توجهی به قضاوت دیگران و پیمودن راه خود با آزادی و خرد دارد.
پیام شاهد فال:
- رضایت و کامیابی: شرایط کنونی زندگی‌تان مطلوب است و می‌توانید از لحظات شادی بهره ببرید.
- رهایی از قید و بندها: نظرات و قضاوت‌های دیگران نباید مسیر شما را تغییر دهد؛ بر مسیر خود استوار بمانید.
- خرد و تجربه: زندگی را با درایت و بدون تأثیرپذیری از افراد ناآگاه ادامه دهید.
🔮 نتیجه شاهد فال: شادی و موفقیت در دسترس شماست. از لحظات خوش بهره ببرید و با اعتماد به مسیر خود، بدون نگرانی از قضاوت دیگران، پیش بروید.
نکات تفسیر غزل 408 حافظ
وزن غزل: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
بحر غزل: مجتث مثمن مخبون محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه:دیوان پرویز ناتل خانلری
