1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
سلام الله ما کَرَّ اللیالی
عَلَی وادِی الاَراکَ وَ مَن عَلَیها
دعاگوی غریبان جهانم
منال ای دل که در زنجیر زلفش
أموتُ صَبابةٌ بالَيتَ شِعری
به هر منزل که روی آرد خدایا
فحبّک راحتی فی کل حینٍ
ز خطّت صد جمال دیگر افزود
سویدای دل من تا قیامت
بر آن نقاش قدرت آفرین باد
کجا یابم وصال چون تو شاهی
تو میباید که باشی ور نه سهل است
خدا واقف که حافظ را غرض چیست
وَجَاوَبتِ المَثَانی و اَلمَثَالی
وَ دَارٍ بالَلَوی فَوَقَ الرمال
و ادعو بالتواتر و التوالی
همه جمعیت است آشفته حالی
متَى نَطَقَ الْبَشِيرُ عن الوصال
نگه دارش به فضل لایزالی
و ذکرُک مونسی فی کل حالِ
که عمرت باد صد سال جلالی
مباد از شوق و سودای تو خالی
که گرد مه کشد خط هلالی
من بدنام رند لاابالی
زیان مایه جاهی و مالی
و علم الله حسبی مِن سؤالی
1
سلام الله ما کَرَّ اللیالی
وَجَاوَبتِ المَثَانی و اَلمَثَالی
2
عَلَی وادِی الاَراکَ وَ مَن عَلَیها
وَ دَارٍ بالَلَوی فَوَقَ الرمال
3
دعاگوی غریبان جهانم
و ادعو بالتواتر و التوالی
4
منال ای دل که در زنجیر زلفش
همه جمعیت است آشفته حالی
5
أموتُ صَبابةٌ بالَيتَ شِعری
متَى نَطَقَ الْبَشِيرُ عن الوصال
6
به هر منزل که روی آرد خدایا
نگه دارش به فضل لایزالی
7
فحبّک راحتی فی کل حینٍ
و ذکرُک مونسی فی کل حالِ
8
ز خطّت صد جمال دیگر افزود
که عمرت باد صد سال جلالی
9
سویدای دل من تا قیامت
مباد از شوق و سودای تو خالی
10
بر آن نقاش قدرت آفرین باد
که گرد مه کشد خط هلالی
11
کجا یابم وصال چون تو شاهی
من بدنام رند لاابالی
12
تو میباید که باشی ور نه سهل است
زیان مایه جاهی و مالی
13
خدا واقف که حافظ را غرض چیست
و علم الله حسبی مِن سؤالی
1. درود ابدی بر محبوب: سلام و درود خداوند تا زمانی که شبها میچرخند و صداهای زیبا در فضا طنینانداز میشوند، بر تو باد. حافظ در این بیت به محبوب خود درود میفرستد و این دعا را بیپایان میداند.
2. یاد سرزمین عشق: درود بر سرزمین اراک و بر کسانی که در آنجا زندگی میکنند، و همچنین بر خانههایی که بر فراز شنهای بیابان گسترده شدهاند. اشاره به مکانی مقدس یا خاطرهانگیز که یادآور عشق و دلدادگی است.
3. دعای خیر برای غریبان: من برای تمام غریبان جهان دعا میکنم و همواره در همه حال برایشان خیر میطلبم. حافظ در این بیت از روحیه نوعدوستی و حمایت از بیپناهان سخن میگوید.
4. آشفتگی دل در زلف معشوق: ای دل! آرام بگیر، زیرا حتی در زنجیر زلف معشوق، آرامشی آمیخته با آشفتگی نهفته است. توصیف تضاد بین عشق و درد آن، که حتی در گرفتاری نیز لذتی وجود دارد.
5. شوق وصال و انتظار پیامآور عشق: من از شوق وصال جان خواهم داد، ای کاش میدانستم که کی بشیر از آمدن محبوب خبر خواهد داد! انتظار و امید برای رسیدن به معشوق، که آرزوی عاشقانهای جاودان است.
6. دعای خیر برای سفر محبوب: هر جا که معشوق سفر کند، ای خداوند، او را با فضل بیپایان خود محافظت فرما. عاشق نگران معشوق است و برای سلامت و موفقیت او دعا میکند.
7. عشق و ذکر معشوق، مایه آرامش: محبت تو در همه لحظات برای من مایه آرامش است و یاد تو در هر حالی یار و همدم من است. بیان نقش عشق در آرامش روح و یاد معشوق بهعنوان پناهگاه دل.
8. زیبایی افزودهشده بر حسن یار: خط زیبای تو، صد برابر بر حسن تو افزوده است، خداوند عمرت را صد سال با جلال و شکوه کند! توصیف زیبایی ظاهری معشوق که با ویژگیهای خاصی مانند خط (ریش یا سبیل) تکمیل شده است.
9. شوق و سودای عشق ابدی: ای معشوق، تا روز قیامت، سویدای دل من از شوق و عشق تو خالی مباد! بیان عشق پایدار که حتی تا قیامت نیز از بین نمیرود.
10. آفرین بر قدرت خداوند: آفرین بر آن نقاش چیرهدست که توانسته است خط هلالی زیبایی را بر چهره ماه مانندت رسم کند. تحسین آفرینش خداوند و زیبایی معشوق که به اثری هنرمندانه تشبیه شده است.
11. فاصله میان عاشق و معشوق: چگونه میتوانم به وصال تو، ای شاه جهان، برسم، درحالیکه من یک عاشق بدنام و بیپروا هستم؟ حسرت عاشق که خود را شایسته وصال نمیداند.
12. ارزش حضور معشوق: تنها بودن تو مهم است، وگرنه فقدان ثروت و مقام برای من چندان اهمیتی ندارد. بیان این نکته که عشق واقعی ارزشمندتر از هر ثروت و مقام دنیوی است.
13. خداوند از نیت حافظ آگاه است: خدا بهتر میداند که نیت من چیست و “علم خداوند” برای پاسخ به سوالات من کافی است. اتکای حافظ به علم و رحمت خداوند، و بیان اینکه خداوند از درونیترین رازهای او آگاه است.
📌 نتیجه فال:
🔸 در زندگیات عشقی پایدار و قوی وجود دارد، که ممکن است توأم با دلتنگی و انتظار باشد.
🔸 به خدا توکل کن، چرا که او از نیتهای تو آگاه است و هر جا که نیاز باشد، از تو حمایت خواهد کرد.
🔸 مراقب باش که در این مسیر، ارزشهای واقعی را فراموش نکنی.
🔸 با تمام وجود به عشق و وفاداری پایبند بمان، زیرا این عشق میتواند آرامش و معنای زندگیات باشد.
🎯 توصیه:
به عشق و محبت پایبند باش، اما از یاد خدا و دعا برای خود و دیگران غافل نشو.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطهی کلیدی تعبیر فال است
بگرفت کار حسنت چون عشق من کمالی
خوش باش زان که نبود این حسن را زوالی
در وهم مینگنجد کاندر تصور عقل
آید به هیچ معنی زین خوبتر مثالی
شد حظ عمر حاصل گر زانکه با تو ما را
هرگز به عمر روزی روزی شود وصالی
این فال به نوعی اشاره به لحظات خوشبختی و کمال در عشق دارد. فرد در این فال به تجربهای اشاره میکند که نهتنها درک عقلانی بلکه فراتر از تصورات انسانی است. این عشق و زیبایی خاصیتی دائمی دارد و هیچگاه از بین نمیرود. فرد در این فال در جستجوی وصال و بهدست آوردن لذتهایی است که فقط از طریق عشق و ارتباط عمیق با کسی خاص حاصل میشود. این تجربه از نظر او بالاتر از هر چیزی است که عقل بتواند آن را درک کند و بهعنوان هدف نهایی زندگی مینگرد.
پیام شاهد فال:
- کمال در عشق: اشاره به اینکه “بگرفت کار حسنت چون عشق من کمالی” به معنای رسیدن به کمال در عشق است. عشق در اینجا بهعنوان یک تجربه روحانی و عمیق معرفی میشود که نهتنها باعث تغییر در فرد میشود، بلکه به او احساس کمال و خوشبختی میدهد.
- فراتر از درک عقلانی: در این فال، به این نکته اشاره میشود که این عشق فراتر از تصور عقل است و در هیچکجا مشابهی ندارد. این نشاندهندهی حالت بینظیر و ویژهای است که فرد در عشق تجربه میکند، چیزی که عقل نمیتواند آن را درک کند.
- وصال و تکامل: اشاره به “شد حظ عمر حاصل گر زانکه با تو ما را” نشاندهندهی این است که فرد با رسیدن به وصال و ارتباط عمیق، زندگی خود را کامل میبیند. این وصال برای او بهعنوان هدف نهایی و مهمترین نتیجه از عمر به شمار میآید.
🔮 نتیجه شاهد فال: در این زمان، بهنظر میرسد که شما در مسیر رسیدن به کمال و تحقق آرزوهای عاطفی خود هستید. عشق و ارتباطهای عمیق میتوانند شما را به مرحلهای از تکامل برسانند که فراتر از درک عقلانی است. در این مسیر، به لذتهای معنوی و عاطفی توجه کنید و از آنها بهره ببرید.
نکات تفسیر غزل 454 حافظ
وزن غزل:مفاعیلن مفاعیلن فعولن
بحر غزل:هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی
قالب شعری: غزل
منبع اولیه:دیوان پرویز ناتل خانلری