1
2
3
4
5
6
7
8
9
خوش کرد یاوری فلکت روز داوری
در کوی عشق شوکت شاهی نمیخرند
آنکس که اوفتاد خدایش گرفت دست
ساقی به مژدگانی عیش از درم درآی
در شاهراه جاه و بزرگی خطر بسیست
سلطان و فکر لشکر و سودای گنج و تاج
یک حرف صوفیانه بگویم اجازت است
نیل مراد بر حسب فکر و همت است
حافظ غبار فقر و قناعت ز رخ مشوی
تا شکر چون کنی و چه شکرانه آوری
اقرار بندگی کن و اظهار چاکری
گو بر تو باد تا غم افتادگان خوری
تا یکدم از دلم غم دنیا به در بری
آن به کزین گریوه سبکبار بگذری
درویش و امن خاطر و کنج قلندری
ای نور دیده صلح به از جنگ و داوری
از شاه نذر خیر و ز توفیق یاوری
کاین خاک بهتر از عمل کیمیاگری
1
خوش کرد یاوری فلکت روز داوری
تا شکر چون کنی و چه شکرانه آوری
2
در کوی عشق شوکت شاهی نمیخرند
اقرار بندگی کن و اظهار چاکری
3
آنکس که اوفتاد خدایش گرفت دست
گو بر تو باد تا غم افتادگان خوری
4
ساقی به مژدگانی عیش از درم درآی
تا یکدم از دلم غم دنیا به در بری
5
در شاهراه جاه و بزرگی خطر بسیست
آن به کزین گریوه سبکبار بگذری
6
سلطان و فکر لشکر و سودای گنج و تاج
درویش و امن خاطر و کنج قلندری
7
یک حرف صوفیانه بگویم اجازت است
ای نور دیده صلح به از جنگ و داوری
8
نیل مراد بر حسب فکر و همت است
از شاه نذر خیر و ز توفیق یاوری
9
حافظ غبار فقر و قناعت ز رخ مشوی
کاین خاک بهتر از عمل کیمیاگری
1. لطف الهی در روز داوری: حافظ میگوید که روز قیامت، فلک با تو یاری کرده و لطف الهی شامل حالت شده است. حال باید فکر کنی که چگونه باید شکرگزار باشی و چه هدیهای در برابر این لطف الهی تقدیم کنی. این بیت تأکیدی بر لزوم شکرگزاری و توجه به نعمتهای الهی دارد.
2. بیارزش بودن قدرت دنیوی در عشق: در مسیر عشق، مقام و قدرت شاهانه ارزشی ندارد. تنها راه ورود به وادی عشق، اعتراف به بندگی و خدمتگزاری است. حافظ در این بیت به بیارزشی مقام و ثروت در برابر عشق حقیقی اشاره میکند.
3. حمایت الهی از افتادگان: خداوند همیشه حامی کسانی است که در سختی و سقوط قرار گرفتهاند. پس تو نیز باید در مسیر زندگی به یاری افتادگان بشتابی. این بیت به مهربانی و دستگیری از نیازمندان توصیه دارد.
4. رهایی از غم دنیا با لذت معنوی: حافظ از ساقی میخواهد که با مژدهای از شادی وارد شود تا لحظهای غم دنیا را از دل او بیرون کند. این بیت بر لزوم فراموش کردن دغدغههای بیارزش دنیا و لذت بردن از لحظات خوش زندگی تأکید دارد.
5. خطرات جاهطلبی و بزرگی: مسیر جاه و مقام پر از خطر است. پس بهتر آن است که سبکبار و بدون وابستگیهای دنیوی از این مسیر عبور کنی. این بیت توصیهای به پرهیز از جاهطلبی و دنیاپرستی دارد.
6. مقایسهی زندگی شاهانه با درویشی: پادشاه دغدغه لشکر، گنج و تاج را دارد، اما درویش با دل آسوده و بدون نگرانی در کنج عزلت زندگی میکند. این بیت مقایسهای بین زندگی مادی و آرامش روحی دارد و نشان میدهد که سادگی و قناعت ارزشمندتر از ثروت و جاه است.
7. برتری صلح بر جنگ و داوری: حافظ میگوید که اگر اجازه باشد، یک سخن صوفیانه بگوید: صلح بهتر از جنگ و داوری است. این بیت تأکید بر ارزش صلح، آرامش و دوری از نزاع دارد.
8. نقش همت و تلاش در رسیدن به مقصود: رسیدن به آرزوها بستگی به فکر و تلاش انسان دارد. از پادشاهان میتوان امید خیر داشت، اما توفیق و همراهی الهی نقش اساسیتری دارد. این بیت نشان میدهد که موفقیت تنها با کمک دیگران ممکن نیست، بلکه همت شخصی و لطف الهی هر دو مورد نیاز است.
9. ارزش قناعت و سادگی بر کیمیاگری: حافظ توصیه میکند که غبار فقر و قناعت را از چهره پاک نکن، چرا که این سادگی و قناعت ارزشمندتر از تبدیل فلزات به طلا (کیمیاگری) است. این بیت نشاندهندهی برتری قناعت و سادهزیستی بر ثروتاندوزی و جاهطلبی است.
📌 نتیجه فال:
🔸 باید شکرگزار نعمتهای الهی باشید و در مسیر درست قدم بردارید.
🔸 ثروت و مقام دنیوی در مسیر عشق و معرفت ارزشی ندارد، بلکه اخلاص و فروتنی مهم است.
🔸 اگر در سختیها هستید، امید داشته باشید، زیرا خداوند همیشه یاریرسان است.
🔸 از جاهطلبی و مقامپرستی دوری کنید، زیرا مسیر آن پر از خطر و ناپایداری است.
🔸 درویشی، قناعت و سادگی ارزشمندتر از ثروت و قدرت است.
🔸 همیشه به صلح و آرامش اهمیت دهید و از جنگ و نزاع پرهیز کنید.
🔸 موفقیت نیازمند تلاش و همت شخصی است، در کنار توکل بر خداوند.
🎯 توصیه:
زندگی پر از ناملایمات است، اما نباید دل به دنیا و مقام بست. در مسیر حقیقت، صلح را بر جنگ ترجیح دهید و بدانید که آرامش روحی و قناعت ارزشمندتر از هر ثروتی است.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطهی کلیدی تعبیر فال است
طفیل مستی عشقند آدمی و پری
ارادتی بنما تا سعادتی ببری
چو مستعد نظر نیستی وصال مجوی
که جام جم نکند سود وقت بیبصری
بکوش خواجه و از عشق بینصیب مباش
که بنده را نخرد کس به عیب بیهنری
این فال بیانگر نقش عشق و اراده در رسیدن به سعادت و کمال است. انسان و موجودات دیگر همگی در مسیر عشق قرار دارند، اما تنها کسانی که با اخلاص و آمادگی دل، وارد این راه میشوند، به سعادت حقیقی دست مییابند. این فال هشدار میدهد که بدون آمادگی درونی و بصیرت، تلاش برای رسیدن به وصال بینتیجه خواهد بود. همچنین، تأکید دارد که عشق و هنر، ارزش انسان را در زندگی افزایش میدهند و بدون آنها، فرد در چشم دیگران کمارزش خواهد شد.
پیام شاهد فال:
- نقش عشق در سعادت: عشق، راز سعادت و کمال است. اگر میخواهید به خوشبختی برسید، باید دلی سرشار از عشق و ارادت داشته باشید.
- ضرورت آمادگی و بصیرت: بدون درک و بینش عمیق، تلاش برای وصال و شناخت حقیقت بیفایده است. باید خود را برای پذیرش حقیقت آماده کنید.
- ارزش هنر و عشق در زندگی: کسی که از عشق و هنر بیبهره باشد، ارزش چندانی نخواهد داشت. تلاش کنید تا در مسیر عشق و هنر گام بردارید تا جایگاه شما ارتقا یابد.
🔮 نتیجه شاهد فال: این زمان فرصتی است برای افزایش بصیرت و آمادگی دل. اگر در مسیر عشق و هنر گام بردارید، سعادت و موفقیت در انتظار شما خواهد بود. بدون اراده و درک عمیق، تلاشها بینتیجه خواهند ماند، پس خود را برای پذیرش حقیقت آماده کنید.
نکات تفسیر غزل 442 حافظ
وزن غزل:مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن
بحر غزل:مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه:دیوان پرویز ناتل خانلری