1
2
3
4
5
6
7
8
9
سروِ چَمانِ من چرا میلِ چمن نمیکند؟
لخلخله سای شد صبا دامن پاکش از چه روی
دل به امیدِ رویِ تو همدمِ جان نمیشود
تا دلِ هرزه گَردِ من رفت به چینِ زلفِ او
پیشِ کمانِ ابرویش لابه همیکنم ولی
با همه عطفِ دامنت آیدم از صبا عجب
چون ز نسیم میشود زلفِ بنفشه پُرشِکَن
ساقیِ سیم ساقِ من گر همه دُرد میدهد
کُشتهٔ غمزهٔ تو شد حافظِ ناشنیده پند
همدمِ گل نمیشود یادِ سَمَن نمیکند
خاک بنفشه زار را مشک ختن نمیکند
جان به هوایِ کویِ تو خدمتِ تن نمیکند
زان سفرِ درازِ خود عزمِ وطن نمیکند
گوش کشیده است از آن گوش به من نمیکند
کز گذرِ تو خاک را مُشکِ خُتَن نمیکند
وه که دلم چه یاد از آن عَهدْشِکَن نمیکند
کیست که تن چو جامِ مِی جمله دهن نمیکند؟
تیغ سزاست هر که را دَرد سخن نمیکند
1
سروِ چَمانِ من چرا میلِ چمن نمیکند؟
همدمِ گل نمیشود یادِ سَمَن نمیکند
2
لخلخله سای شد صبا دامن پاکش از چه روی
خاک بنفشه زار را مشک ختن نمیکند
3
دل به امیدِ رویِ تو همدمِ جان نمیشود
جان به هوایِ کویِ تو خدمتِ تن نمیکند
4
تا دلِ هرزه گَردِ من رفت به چینِ زلفِ او
زان سفرِ درازِ خود عزمِ وطن نمیکند
5
پیشِ کمانِ ابرویش لابه همیکنم ولی
گوش کشیده است از آن گوش به من نمیکند
6
با همه عطفِ دامنت آیدم از صبا عجب
کز گذرِ تو خاک را مُشکِ خُتَن نمیکند
7
چون ز نسیم میشود زلفِ بنفشه پُرشِکَن
وه که دلم چه یاد از آن عَهدْشِکَن نمیکند
8
ساقیِ سیم ساقِ من گر همه دُرد میدهد
کیست که تن چو جامِ مِی جمله دهن نمیکند؟
9
کُشتهٔ غمزهٔ تو شد حافظِ ناشنیده پند
تیغ سزاست هر که را دَرد سخن نمیکند
1. انتظار از معشوق: در بیت اول، شاعر از معشوق گلرخ خود میپرسد که چرا میل به چمن ندارد و همدم گل و سمن نمیشود. این نشانهای از انتظار عاشق برای دیدار محبوب است.
2. تعجب از نسیم: در بیت دوم، شاعر تعجب میکند که چرا نسیم، دامن پاک معشوق را معطر نمیکند و خاک بنفشهزار را چون مشک ختن خوشبو نمیسازد. این نشانهای از دلتنگی عاشق برای عطر حضور یار است.
3. همراهی جان و دل: در بیت سوم، شاعر بیان میکند که دلش به امید روی یار آرام نمیگیرد و جانش نیز حاضر به خدمت تن نیست. این نشانهای از بیقراری عاشق در فراق معشوق است.
4. دلِ گمگشته در زلف معشوق: در بیت چهارم، شاعر اشاره دارد که دل او در پیچ و خم زلف معشوق سرگردان شده و دیگر قصد بازگشت ندارد. این نشانهای از گرفتاری عاشق در دام عشق است.
5. بیاعتنایی معشوق: در بیت پنجم، شاعر با ابروی کمانی یار سخن میگوید و از لابه و تضرع خود میگوید، اما معشوق اعتنایی ندارد و به او گوش نمیدهد. این نشانهای از بیرحمی و بیمهری معشوق است.
6. تعجب از بیوفایی باد: در بیت ششم، شاعر تعجب میکند که چرا صبا با آن همه لطافت و همراهی، بوی معشوق را به مشام عاشق نمیرساند. این نشانهای از بیخبری عاشق از معشوق است.
7. عهدشکنی محبوب: در بیت هفتم، شاعر زلف بنفشه را که با نسیم موج میخورد، به یاد میآورد و افسوس میخورد که چرا دل او نیز یاد عهدشکن معشوق را نمیکند. این نشانهای از گلایه عاشق از بیوفایی یار است.
8. ساقی و جام می: در بیت هشتم، شاعر میگوید که ساقی، حتی اگر شراب کهنه و تلخ بدهد، باز هم کسی که عاشق است، مانند جام، دهان خود را برای نوشیدن باز خواهد کرد. این نشانهای از پذیرش سختیهای عشق است.
9. عاقبت عاشق: در بیت آخر، شاعر اشاره میکند که حافظ، نصیحتناپذیر بوده و با غمزهی معشوق کشته شده است. هرکه به حرف دل و عقل گوش نکند، تیغ سرنوشت را سزاوار است. این نشانهای از هشدار شاعر به خود و دیگر عاشقان است.
📌 نتیجه فال:
🔹 در انتظار دیدار معشوق یا خبری از او هستید.
🔹 دل شما در عشق گرفتار است و آرام نمیگیرد.
🔹 معشوقتان بیاعتناست، اما امید را از دست ندهید.
🔹 بیوفایی و عهدشکنی ممکن است شما را برنجاند.
🔹 پذیرش سختیهای عشق، بخشی از مسیر عاشقی است.
🔹 مراقب باشید که در عشق، مانند حافظ، فریب نخورید و نصیحت را نادیده نگیرید.
🎯 توصیه:
در عشق صبور باشید و انتظار معجزه نداشته باشید. دل را بیش از حد درگیر نکنید و نصایح خیرخواهانه را نادیده نگیرید. مراقب باشید که عشق، شما را از خودتان غافل نکند و راهی برای آرامش دل بیابید.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطهی کلیدی تعبیر فال است
در نظربازیِ ما بیخبران حیرانند
من چُنینم که نمودم دگر ایشان دانند
عاقلان نقطهٔ پرگارِ وجودند ولی
عشق داند که در این دایره سرگردانند
عهد ما با لبِ شیریندهنان بست خدا
ما همه بنده و این قوم خداوندانند
در این ابیات، شاعر به رمز و راز عشق و سرگشتگی عاشقان اشاره میکند. در بیت اول، میگوید که بیخبران از دنیای عشق، از شیوهی عاشقان در حیرتاند، اما او خود را همانگونه که هست نشان داده است و قضاوت را به دیگران واگذار میکند. در بیت دوم، حکیمان و عقلا را به نقطهی پرگار تشبیه میکند که در مرکز ثبات و منطقاند، اما عاشقان را سرگردان در دایرهی عشق میداند که راه و مقصد مشخصی ندارند. در بیت سوم، عشق را عهدی الهی میداند که با لبهای شیریندهنان بسته شده و این معشوقان، فرمانروایان دلها هستند، در حالی که عاشقان همچون بندگان در خدمت آناناند.
پیام شاهد فال:
- ممکن است اطرافیان، احساسات و شیوهی زندگی شما را درک نکنند، اما شما مسیر خود را میشناسید.
- در مسیری قرار گرفتهاید که عشق و احساسات بر عقل و منطق غالب است.
- وابستگی به فردی خاص میتواند شما را دچار سرگشتگی کند، اما این تجربه، بخشی از مسیر عشق است.
🔮 نتیجه شاهد فال: این فال نشان میدهد که درگیر احساسی عمیق هستید که ممکن است برای دیگران غیرقابلدرک باشد. عشق و سرگشتگی بخشی از مسیر شماست، اما باید مراقب باشید که در این راه، خود را گم نکنید و تعادل را حفظ کنید.
نکات تفسیر غزل 187 حافظ
وزن غزل:مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن
بحر غزل:رجز مثمن مطوی مخبون
قالب شعری: غزل
منبع اولیه:دیوان پرویز ناتل خانلری