1
2
3
4
5
6
دلبر بِرَفت و دلشدگان را خبر نکرد
یا بختِ من طریقِ مروّت فرو گذاشت
من ایستاده تا کُنَمَش جان فدا چو شمع
گفتم مگر به گریه دلش مهربان کنم
دل را اگر چه بال و پر از غم شکسنه شد
هر کس که دید رویِ تو بوسید چشمِ من
یادِ حریفِ شهر و رفیقِ سفر نکرد
یا او به شاهراهِ طریقت گذر نکرد
او خود گذر به ما چو نسیمِ سحر نکرد
در نقش سنگ قطره ُ باران اثر نکرد
سودایِ دامِ عاشقی از سر بدر نکرد
کاری که کرد دیدهٔ ما، بینظر نکرد
1
دلبر بِرَفت و دلشدگان را خبر نکرد
یادِ حریفِ شهر و رفیقِ سفر نکرد
2
یا بختِ من طریقِ مروّت فرو گذاشت
یا او به شاهراهِ طریقت گذر نکرد
3
من ایستاده تا کُنَمَش جان فدا چو شمع
او خود گذر به ما چو نسیمِ سحر نکرد
4
گفتم مگر به گریه دلش مهربان کنم
در نقش سنگ قطره ُ باران اثر نکرد
5
دل را اگر چه بال و پر از غم شکسنه شد
سودایِ دامِ عاشقی از سر بدر نکرد
6
هر کس که دید رویِ تو بوسید چشمِ من
کاری که کرد دیدهٔ ما، بینظر نکرد
دلبر رفت و بیخبری: حافظ در این بیت به شخصی که از زندگی او رفته و بدون اطلاع از دلشکستگیهایش، از او جدا شده، اشاره میکند. او به بیتوجهی معشوق خود اعتراض میکند که در لحظات جدایی، حتی یک پیام یا خبری برای دلشدگان باقی نگذاشته است.
طریق مروت و بخت: در این بیت، حافظ از ناچاری و شکایت از بخت خود سخن میگوید که در مسیر زندگی، مسیر مروت و انصاف را ترک کرده است. او اشاره میکند که شاید معشوقش هم هیچگاه در مسیر درست نرفته است و به او در زندگی و طریقت کمک نکرده است.
شمع و نسیم سحر: در این بیت، حافظ به تفاوت میان تلاش و دلسوزی خود برای معشوق و بیتوجهی معشوق اشاره دارد. او میخواهد جان خود را فدای معشوق کند و همچون شمع بسوزد، ولی معشوق به او حتی یک نگاه هم نمیاندازد و همچون نسیم سحر، بیتوجه و بیدغدغه از کنار او میگذرد.
گریه و سنگ دلی: در اینجا حافظ بیان میکند که تلاش کرده است تا با گریه و اشک، دل معشوق را نرم کند و او را مهربان کند، ولی دل معشوق همچنان مانند سنگ است و هیچ اثری از این اشکها در او نخواهد بود. بیتوجهی و سنگدلی معشوق در این بیت به خوبی تصویر شده است.
غم و سودای عشق: حافظ در این بیت بیان میکند که دلش با وجود شکستها و غمهای فراوان هنوز پر از عشق است و نمیتواند از عشق و دلدادگی دست بکشد. او همچنان درگیر سودای عشق است و حتی با وجود درد و رنج، از آن دل نمیکند.
بوسه و نظر: در این بیت، حافظ به عشق و محبت عمیق خود اشاره میکند. او میگوید که هرکسی که روی معشوق را دید، چشمان او را بوسید، ولی عشق و محبت او از جانب معشوق به درستی دیده نشد و توجهی به آن نشد.
📌 تفسیر فال:
🔸بیتوجهی و جدایی: اگر از طرف کسی که انتظار محبت و توجه داشتید بیتوجهی و دوری را تجربه کردهاید، این وضعیت نشاندهنده ناراحتیهای شماست. اما این مسئله را نباید به عنوان یک پایان ناامیدکننده ببینید. در زندگی همیشه کسانی هستند که توجه واقعی را در زمانهای درست به شما نشان خواهند داد.
🔸 مسیر طریقت و مروت: بخت و طریقت شما بهطور طبیعی مسیری پر پیچ و خم دارد. اگر کسی شما را در این مسیر تنها گذاشت یا بهطور نادرست شما را رها کرد، بدانید که این فقط بخشی از سفر زندگی است. هنوز هم فرصتهای خوبی در انتظار شما هستند.
🔸 بیتوجهی معشوق: شاید شما در تلاش برای جلب توجه کسی باشید، اما در این مسیر ممکن است احساس کنید که هر تلاشی بینتیجه است. بدانید که بعضی افراد شاید نتوانند همانطور که شما انتظار دارید واکنش نشان دهند. پس از خود مراقبت کنید و منتظر کسانی باشید که ارزش شما را درک کنند.
🔸 غم و عشق شکستخورده: اگر در دلتان غم و رنج وجود دارد، این طبیعی است که درگیر عشق و احساسات باشید. هرچند از دست دادنها میتواند شما را شکننده کند، اما عشق و شور زندگی همیشه در دل شما باقی میماند. این عشق شماست که به شما قدرت و انگیزه برای ادامه میدهد.
🔸 عشق بیپاسخ: در شرایطی که عشق و محبت شما بیپاسخ میماند، باید بدانید که گاهی باید از خودتان حمایت کنید. عشق به خود و توجه به نیازهای درونی شما از همه چیز مهمتر است.
🎯 توصیه:
🔹 در لحظات بیتوجهی و ناامیدی، به خودتان توجه بیشتری داشته باشید.
🔹 هرچند ممکن است در مسیر زندگی با بیمهریها و جداییها روبهرو شوید، اما همچنان عشق و امید را در دل خود حفظ کنید.
🔹 همیشه به کسانی که درک و توجه واقعی دارند، فرصت دهید تا وارد زندگی شما شوند.
🔹 از تجربههای شکست و بیتوجهی نترسید. در این مسیرها، بیشتر به درون خود مراجعه کنید و درک عمیقتری از خود بهدست آورید.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطهی کلیدی تعبیر فال است
چه مستی است ندانم که ره به ما آورد
که بود ساقی و این باده از کجا آورد
چه راه می زند این مطرب مقام شناس
که در میان غزل قول آشنا آورد
تو نیز باده به چنگ آر و راهِ صحرا گیر
که مرغ نغمهسُرا سازِ خوشنوا آورد
در این ابیات، شاعر از حالتی سرشار از شور و مستی سخن میگوید که او را درگیر کرده است. در بیت اول، از مستی و حیرتی که بر او غلبه کرده، سخن میگوید و از منشأ این حالت بیخبر است. او نمیداند که چه کسی ساقی بوده و این شراب شورانگیز از کجا آمده است. در بیت دوم، از نقش مطرب در ایجاد این حال سخن میگوید، مطربی که چنان هنرمندانه مینوازد که در میان غزل، نوایی آشنا را زنده میکند و دل را به وجد میآورد. در بیت سوم، شاعر دعوت به رهایی و لذت بردن از لحظه میکند؛ او توصیه میکند که بادهای در دست بگیری و راه صحرا پیش بگیری، زیرا پرنده خوشآوا نوایی دلنشین آورده و زمان خوشی فرا رسیده است.
پیام شاهد فال:
- شما در موقعیتی هستید که ممکن است احساس سرگشتگی یا حیرت داشته باشید، اما این وضعیت ممکن است فرصتی برای تجربهای شیرین و متفاوت باشد.
- حضور فرد یا موقعیتی الهامبخش در زندگی شما میتواند راهی تازه به رویتان بگشاید و حس آشنایی و آرامش را برایتان به ارمغان بیاورد.
- شاید لازم باشد از روزمرگی فاصله بگیرید و به دنبال تجربههای تازه و آزادانهتری باشید که بتواند روحتان را زنده کند.
🔮 نتیجه شاهد فال: این فال به شما توصیه میکند که پذیرای لحظات شاد و الهامبخش باشید و از تجربیات جدید نترسید. گاهی لازم است که دل به لحظه بسپارید و به جریان زندگی اعتماد کنید. همچنین، ممکن است فردی یا اتفاقی در زندگی شما نقش یک راهنما یا الهامبخش را ایفا کند که باعث تحولی مثبت در مسیرتان شود.
نکات تفسیر غزل 140 حافظ
وزن غزل: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن
بحر غزل: مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه:دیوان پرویز ناتل خانلری
مقدمه
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
غزل شماره 139 حافظ :
رو بر رهش نهادم و بر من گذر نکرد
غزل شماره 141 حافظ : چه مستی است؟ ندانم که رو به ما آورد