1
2
3
4
5
6
7
8
9
مطربِ عشق عجب ساز و نوایی دارد
عالَم از نالهٔ عُشّاق مبادا خالی
پیر دُردی‌کَش ما گرچه ندارد زر و زور
محترم دار دلم کاین مگسِ قندپَرست
از عدالت نَبُوَد دور گَرَش پُرسد حال
اشکِ خونین بنمودم به طبیبان گفتند
ستم از غمزه میاموز که در مذهبِ عشق
نغز گفت آن بتِ ترسا بچهٔ باده‌پرست
خسروا حافظ درگاه‌نشین فاتحه خواند
نقشِ هر زخم که زد راه به جایی دارد
که خوش‌آهنگ و فرح‌بخش صدایی دارد
خوش عطابخش و خطاپوش خدایی دارد
تا هواگیر تو شد فَرِّ هُمایی دارد
پادشاهی که به همسایه گدایی دارد
دردِ عشق است و جگرسوز دوایی دارد
هر عمل اجری و هر کرده جزایی دارد
شادیِ رویِ کسی خور که صفایی دارد
وز زبان تو تمنای دعایی دارد
1
مطربِ عشق عجب ساز و نوایی دارد
نقشِ هر زخم که زد راه به جایی دارد
2
عالَم از نالهٔ عُشّاق مبادا خالی
که خوش‌آهنگ و فرح‌بخش صدایی دارد
3
پیر دُردی‌کَش ما گرچه ندارد زر و زور
خوش عطابخش و خطاپوش خدایی دارد
4
محترم دار دلم کاین مگسِ قندپَرست
تا هواگیر تو شد فَرِّ هُمایی دارد
5
از عدالت نَبُوَد دور گَرَش پُرسد حال
پادشاهی که به همسایه گدایی دارد
6
اشکِ خونین بنمودم به طبیبان گفتند
دردِ عشق است و جگرسوز دوایی دارد
7
ستم از غمزه میاموز که در مذهبِ عشق
هر عمل اجری و هر کرده جزایی دارد
8
نغز گفت آن بتِ ترسا بچهٔ باده‌پرست
شادیِ رویِ کسی خور که صفایی دارد
9
خسروا حافظ درگاه‌نشین فاتحه خواند
وز زبان تو تمنای دعایی دارد
۱. عشق و اثرات آن: در این بیت حافظ به نقش و تأثیرات عشق اشاره می‌کند. او می‌گوید که مطربِ عشق ساز و نوای خاصی دارد که هر زخمی که در دل عاشق ایجاد می‌شود، در نهایت به جایی می‌رسد و اثری از خود به جای می‌گذارد. این می‌تواند به شما یادآوری کند که اگرچه عشق و احساسات عاشقانه ممکن است دردآور باشند، اما این دردها می‌توانند شما را به سمت درک و رشد عمیق‌تری هدایت کنند.
۲. ناله‌های عاشقانه و شادی در آن: حافظ در اینجا می‌گوید که عالم نباید از ناله‌های عاشقانه خالی باشد، چرا که این ناله‌ها صدا و آهنگی خوش دارند و به انسان‌ها فرح و شادی می‌بخشند. این به شما می‌گوید که شادی و غم‌های عاشقانه به هم پیوسته‌اند و در کنار یکدیگر، زندگی را زیباتر می‌کنند. گاهی احساسات و دردها باعث می‌شوند که زیبایی‌ها و لذت‌های واقعی را درک کنیم.
۳. قدرت و ویژگی‌های درونی پیر: در این بیت، حافظ به پیر دُردی‌کش اشاره می‌کند که ممکن است **مال و مقام نداشته باشد، ولی از درون دارای صفات عالی و پر از عطوفت و پوشاندن خطاهای دیگران است. این بیت یادآوری می‌کند که افراد واقعی که به شما کمک می‌کنند، همیشه از مال و مقام مهم‌تر هستند. شخصیت درونی افراد بیشتر از دارایی‌های مادی‌شان اهمیت دارد.
۴. ارزش احترام به دل‌های حساس: حافظ در اینجا از دل خود سخن می‌گوید و از اهمیت احترام به دل‌های حساس و آگاهی از نیازهای روحی آن‌ها صحبت می‌کند. این بیت می‌گوید که دلِ حساس و لطیف مانند مگسِ قندپَرست است که وقتی در معرض محبت قرار می‌گیرد، از آن تاثیر می‌گیرد و به سمت کسانی می‌رود که ویژگی‌های خاصی دارند. این می‌تواند به شما توصیه کند که در برخورد با دیگران، به حساسیت‌های درونی آن‌ها توجه کنید و آن‌ها را با احترام و محبت هدایت کنید.
۵. عدالت در برخورد با دیگران: حافظ در اینجا به پادشاهی اشاره می‌کند که عدالت را در برخورد با دیگران رعایت می‌کند و اگر کسی در حال دشواری باشد، باید به او کمک کند. این به شما یادآوری می‌کند که در زندگی روزمره، باید با دیگران به عدل و انصاف برخورد کنید و در مواقع نیاز به آن‌ها کمک کنید. عدالت همیشه شما را به جایگاه بلندتری خواهد رساند.
۶. دردهای عاشقانه و درمان‌های آن: حافظ در این بیت می‌گوید که دردهای عاشقانه به گونه‌ای هستند که حتی پزشکان هم درمانی برای آن نمی‌یابند، چرا که این دردها به عمق وجود انسان مربوط می‌شود. این به شما یادآوری می‌کند که برخی دردها تنها با عشق و محبت درمان می‌شوند و هیچ دارویی برای آن‌ها نیست.
۷. ستم و غمزه در مذهب عشق: در این بیت حافظ به غفلت و ستمی که ممکن است در راه عشق بیفتد اشاره می‌کند و می‌گوید که در مذهب عشق، هر عمل و رفتاری پاداش و جزای خاص خود را دارد. این می‌تواند به شما یادآوری کند که در مسیر عشق و محبت، باید آگاه باشید و از آنچه انجام می‌دهید، تبعات آن را در نظر بگیرید. چه بسا که یک حرکت نادرست، باعث عواقب ناخوشایندی شود.
۸. خوشی و شادی در صفا: حافظ در اینجا از بتِ ترسا که به باده‌پرستی می‌پردازد و شادی در رویش است سخن می‌گوید. او می‌گوید که برای شادی و خوشی، باید در کنار کسی باشید که روح و صفای واقعی دارد. این به شما یادآوری می‌کند که همنشینی با افراد مثبت و صادق می‌تواند شادی و خوشی واقعی را برای شما به ارمغان آورد.
۹. دعای حافظ و توجه به معنویات: در آخرین بیت، حافظ از دعای خیر و دعای معنوی سخن می‌گوید و به این نکته اشاره دارد که درگاه خداوند همیشه پذیرای دعای کسانی است که در مسیر صداقت و حقیقت قدم بر می‌دارند. دعای خیر و صداقت در زندگی شما می‌تواند موجب برکات و موفقیت‌های بیشتر شود.
📌 نتیجه فال:
🔸 در عشق و روابط، باید دردها و لذت‌ها را پذیرفت و از آن‌ها به عنوان ابزاری برای رشد و شناخت استفاده کرد.
🔸 افراد واقعی که از درون غنی هستند، بیشتر از مال و مقام دارای ارزش هستند.
🔸 در برخورد با دیگران باید با احترام و انصاف عمل کرد و همیشه به نیازهای روحی دیگران توجه داشت.
🔸 دردهای عاشقانه تنها با محبت و صداقت درمان می‌شوند و نباید از آن‌ها فرار کرد.
🔸 در مذهب عشق، هر عمل و رفتار پاداش و جزای خاص خود را دارد. باید مراقب اعمال و رفتار خود باشیم.
🔸 شادی و خوشی واقعی در کنار افراد صادق و مثبت حاصل می‌شود.
🔸 دعای خیر و توجه به معنویات باعث برکات و موفقیت‌های بیشتر در زندگی خواهد شد.
🎯 توصیه:
🔹 در روابط خود مراقب رفتار و تصمیمات خود باشید که ممکن است تأثیرات زیادی در آینده داشته باشد.
🔹 در هنگام دردهای عاشقانه، به یاد داشته باشید که این دردها بخشی از روند رشد و تجربه شما هستند.
🔹 همیشه در کنار افرادی باشید که دارای صفای درونی و صداقت هستند.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطه‌ی کلیدی تعبیر فال است
آن که از سُنبُلِ او، غالیه تابی دارد
باز با دلشدگان ناز و عِتابی دارد
از سَرِ کُشتهٔ خود می‌گذرد همچون باد
چه توان کرد؟ که عمرست و شتابی دارد
ماهِ خورشید نُمایَش ز پسِ پردهٔ زلف
آفتابیست که در پیش سَحابی دارد
این فال نشان‌دهنده‌ی زیبایی، ناز و دلربایی یار است که دل‌های بسیاری را مجذوب خود کرده است. یار چنان بوی خوش و دل‌فریبی دارد که گویی از سنبل، رایحه‌ای ناب گرفته است. اما در عین حال، ناز و عتابی نیز دارد که عاشقان را درگیر خود می‌کند. از سوی دیگر، به گذر عمر و شتاب آن اشاره شده است؛ گویی که زندگی مانند باد می‌گذرد و چاره‌ای جز پذیرش آن نیست. همچنین، یار به ماه و خورشید تشبیه شده که در پس پرده‌ی زلف پنهان است، یعنی زیبایی او در پس حجاب رازها و دوری‌ها جلوه‌گر است.
پیام شاهد فال:
- عمر، گذرا و شتابان است: نباید درگیر غم‌های دنیا شد، چرا که گذر زمان بی‌رحمانه است.
- یار، دلربا اما دست‌نیافتنی: دل‌دادگی به یار آسان نیست؛ گاه باید ناز و عتاب او را نیز تحمل کرد.
- زیبایی حقیقی پنهان است: حقیقت و نور عشق مانند خورشید پشت ابر، همیشه آشکار نیست اما وجود دارد.
🔮 نتیجه شاهد فال: این فال نشان می‌دهد که عشق، همواره با سختی و ناز یار همراه است. نباید از ناملایمات دلگیر شد، زیرا زندگی شتابان می‌گذرد. اگر صبور باشید، در نهایت، حقیقت عشق همانند خورشید از پس ابرها پدیدار خواهد شد.
نکات تفسیر غزل 119 حافظ
وزن غزل: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن
بحر غزل: رمل مثمن مخبون محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه:دیوان پرویز ناتل خانلری
مقدمه
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
غزل شماره 118 حافظ :
هر آن که جانب اهل خدا نگه دارد
غزل شماره 120 حافظ :
آن که از سنبل او، غالیه تابی دارد
