1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
نه هر که چهره برافروخت دلبری دان
نه هر کسی که کُلَه کج نهاد و تُند نشست
تو بندگی چو گدایان به شرطِ مزدمکن
وفای عهد نکو باشد ار بیاموزی
بباختم دلِ دیوانه و ندانستم
غلامِ همّتِ آن رندِ عافیت‌سوزم
هزار نکتهٔ باریکتر ز موی اینجاست
مدارِ نقطهٔ بینش ز خالِ توست مرا
به قَدّ و چهره هر آن کس که شاهِ خوبان شد
ز شعرِ دلکَشِ حافظ کسی بُوَد آگاه
نه هر که آینه سازد سِکندری داند
کلاه‌داری و آیینِ سروری داند
که دوست خود روشِ بنده‌پروری داند
وگرنه هر که تو بینی ستمگری داند
که آدمی‌بچه‌ای، شیوهٔ پری داند
که با گداصفتی کیمیاگری داند
نه هر که سر بتراشد قلندری داند
که قدرِ گوهرِ یکدانه جوهری داند
جهان بگیرد اگر دادگستری داند
که لطفِ نظم و سخن گفتنِ دَری داند
1
نه هر که چهره برافروخت دلبری دان
نه هر که آینه سازد سِکندری داند
2
نه هر کسی که کُلَه کج نهاد و تُند نشست
کلاه‌داری و آیینِ سروری داند
3
تو بندگی چو گدایان به شرطِ مزدمکن
که دوست خود روشِ بنده‌پروری داند
4
وفای عهد نکو باشد ار بیاموزی
وگرنه هر که تو بینی ستمگری داند
5
بباختم دلِ دیوانه و ندانستم
که آدمی‌بچه‌ای، شیوهٔ پری داند
6
غلامِ همّتِ آن رندِ عافیت‌سوزم
که با گداصفتی کیمیاگری داند
7
هزار نکتهٔ باریکتر ز موی اینجاست
نه هر که سر بتراشد قلندری داند
8
مدارِ نقطهٔ بینش ز خالِ توست مرا
که قدرِ گوهرِ یکدانه جوهری داند
9
به قَدّ و چهره هر آن کس که شاهِ خوبان شد
جهان بگیرد اگر دادگستری داند
10
ز شعرِ دلکَشِ حافظ کسی بُوَد آگاه
که لطفِ نظم و سخن گفتنِ دَری داند
1. تفاوت ظاهر و باطن: در بیت اول، شاعر هشدار می‌دهد که هر کسی که ظاهر زیبایی دارد، لزوماً دلبری نمی‌داند. این نشانه‌ای است که نباید تنها به ظاهر افراد و چیزها قضاوت کرد.
2. ارزش واقعی قدرت: بیت دوم اشاره دارد که نشستن با تکبر و داشتن کلاهِ فاخر به معنای داشتن سروری و رهبری نیست. این نشانه‌ای است از اینکه بزرگی به دانش و اخلاق بستگی دارد، نه به ظواهر.
3. عشق بی‌چشمداشت: در بیت سوم، شاعر توصیه می‌کند که در بندگی و عشق، انتظار مزد نداشته باشید، زیرا دوست خود روشِ بنده‌نوازی را می‌داند. این نشانه‌ای از لزوم خلوص نیت در روابط است.
4. اهمیت وفاداری: بیت چهارم به ارزش پایبندی به عهد و پیمان اشاره دارد. این نشانه‌ای است که وفاداری فضیلتی والا است که هر کسی به آن پایبند نیست.
5. فریب عشق: در بیت پنجم، شاعر از اینکه دلش را به کسی سپرده که رفتار پری‌وشانه دارد، ابراز بی‌خبری می‌کند. این نشانه‌ای از فریبندگی برخی روابط عاطفی است.
6. عزت در سادگی: بیت ششم از فردی ستایش می‌کند که با وجود ساده‌زیستی، قدرتی شگفت‌انگیز دارد. این نشانه‌ای از ارزش معنوی و قدرت واقعی فراتر از مادیات است.
7. ژرفای حقیقت: در بیت هفتم، شاعر اشاره دارد که حقایق عمیقی در زندگی نهفته است که هر کسی قادر به درک آن‌ها نیست. این نشانه‌ای از اهمیت تفکر عمیق و دانش واقعی است.
8. درک زیبایی واقعی: بیت هشتم از ارزشِ درک گوهر واقعی سخن می‌گوید. این نشانه‌ای است از اینکه زیبایی و ارزش حقیقی را تنها افراد آگاه می‌توانند درک کنند.
9. عدالت شرط پادشاهی: در بیت نهم، شاعر می‌گوید کسی که زیباروی و جذاب است، اگر دادگری بداند، می‌تواند جهان را بگیرد. این نشانه‌ای از اهمیت عدالت در کنار زیبایی و قدرت است.
10. درک شعر و سخن: در بیت آخر، شاعر اشاره می‌کند که تنها کسی که زیبایی نظم و سخن دری را بشناسد، می‌تواند از اشعار حافظ بهره ببرد. این نشانه‌ای از لزوم دانش و فهم عمیق برای درک معانی ادبی است.
📌 نتیجه فال:
🔹 در قضاوت عجله نکنید و به ظاهر افراد اعتماد نکنید.
🔹 بزرگی و قدرت واقعی در رفتار و دانش است، نه در ظواهر.
🔹 عشق و دوستی را بی‌چشمداشت دنبال کنید.
🔹 پایبندی به عهد و پیمان ارزش والایی دارد.
🔹 مراقب فریب در عشق باشید.
🔹 ارزش واقعی در سادگی و درک عمیق نهفته است.
🔹 تنها افراد آگاه می‌توانند زیبایی و حقیقت را بشناسند.
🎯 توصیه:
در روابط خود با دقت و آگاهی رفتار کنید. به ظاهرها دل نبندید و به عمق مسائل بیندیشید. اگر به دنبال موفقیت و بزرگی هستید، عدالت، وفاداری و دانش را سرلوحه‌ی زندگی خود قرار دهید.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطه‌ی کلیدی تعبیر فال است
هر که شد مَحرمِ دل در حرمِ یار بِمانْد
وانکه این کار ندانست در انکار بِمانْد
اگر از پرده برون شد دلِ ما عیب مکن
شُکرِ ایزد که نه در پردهٔ پندار بِمانْد
صوفیان واسِتَدَنْد از گروِ مِی همه رَخْت
دلقِ ما بود که در خانهٔ خَمّار بِمانْد
در این ابیات، شاعر به تفاوت میان اهل معرفت و آنان که در جهل و انکار باقی می‌مانند، اشاره دارد. در بیت اول، بیان می‌کند که تنها کسانی که به حقیقت راه یافته‌اند، در محضر یار باقی می‌مانند، اما آنان که از این درک بی‌بهره‌اند، در تردید و انکار گرفتار خواهند شد. در بیت دوم، اشاره می‌کند که آشکار شدن راز دل نباید نکوهش شود، زیرا این حقیقتی است که از پرده‌ی توهم و پندار فراتر رفته است. در بیت سوم، به صوفیانی اشاره دارد که از شراب حقیقت دوری کرده‌اند، درحالی‌که دلق او (لباس درویشی‌اش) در خانه‌ی خمار، یعنی در محضر حقیقت، باقی مانده است.
پیام شاهد فال:
- این فال نشان می‌دهد که در مسیر شناخت و حقیقت، برخی افراد آگاهی می‌یابند و برخی در شک و تردید باقی می‌مانند.
- ممکن است در حال حاضر با مسیری روبه‌رو باشید که نیازمند بینش و شهامت برای پذیرش حقیقت است.
- صداقت و رهایی از توهمات، کلید آرامش و روشنی قلب است.
🔮 نتیجه شاهد فال: این فال به شما توصیه می‌کند که به دنبال حقیقت باشید و از تردیدهای بیهوده فاصله بگیرید. اگر قلبتان حقیقتی را درک کرده است، به آن ایمان داشته باشید و نگران قضاوت دیگران نباشید. در مسیر آگاهی و عشق بمانید، چراکه در نهایت تنها حقیقت باقی خواهد ماند.
نکات تفسیر غزل 174 حافظ
وزن غزل:مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
بحر غزل:مجتث مثمن مخبون محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه:دیوان پرویز ناتل خانلری
مقدمه
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
غزل شماره 173 حافظ :
ای پسته تو خنده زده بر حدیث قند
غزل شماره 175 حافظ :
هر که شد محرم دل در حرم یار بماند
