1
2
3
4
5
6
7
8
9
یاری اندر کس نمی‌بینیم، یاران را چه شد
آب حیوان تیره‌گون شد، خضر فَرُّخ‌پِی کجاست؟
کس نمی‌گوید که یاری داشت حقِّ دوستی
شهرِ یاران بود و خاکِ مهر‌بانان این دیار
لعلی از کانِ مُروّت برنیامد سال‌هاست
گویِ توفیق و کرامت، در میان افکنده‌اند
صدهزاران گل شکفت و بانگِ مرغی برنخاست
زهره سازی خوش نمی‌سازد، مگر عود‌ش بسوخت؟
حافظ اسرارِ الهی کَس نمی‌داند، خموش
دوستی کِی آخر آمد؟ دوست‌دار‌ان را چه شد؟
گل بگشت از رنگ خود، بادِ بهار‌ان را چه شد؟
حق‌شناسان را چه حال افتاد؟ یاران را چه شد؟
مهربانی کِی سر آمد؟ شهریار‌ان را چه شد؟
تابش خورشید و سعی باد و باران را چه شد؟
کس به میدان در نمی‌آید، سوار‌ان را چه شد؟
عندلیبان را چه پیش آمد؟ هَزاران را چه شد؟
کس ندارد ذوقِ مستی، مِیگسار‌ان را چه شد؟
از که می‌پرسی که دورِ روزگار‌ان را چه شد؟
1
یاری اندر کس نمی‌بینیم، یاران را چه شد
دوستی کِی آخر آمد؟ دوست‌دار‌ان را چه شد؟
2
آب حیوان تیره‌گون شد، خضر فَرُّخ‌پِی کجاست؟
گل بگشت از رنگ خود، بادِ بهار‌ان را چه شد؟
3
کس نمی‌گوید که یاری داشت حقِّ دوستی
حق‌شناسان را چه حال افتاد؟ یاران را چه شد؟
4
شهرِ یاران بود و خاکِ مهر‌بانان این دیار
مهربانی کِی سر آمد؟ شهریار‌ان را چه شد؟
5
لعلی از کانِ مُروّت برنیامد سال‌هاست
تابش خورشید و سعی باد و باران را چه شد؟
6
گویِ توفیق و کرامت، در میان افکنده‌اند
کس به میدان در نمی‌آید، سوار‌ان را چه شد؟
7
صدهزاران گل شکفت و بانگِ مرغی برنخاست
عندلیبان را چه پیش آمد؟ هَزاران را چه شد؟
8
زهره سازی خوش نمی‌سازد، مگر عود‌ش بسوخت؟
کس ندارد ذوقِ مستی، مِیگسار‌ان را چه شد؟
9
حافظ اسرارِ الهی کَس نمی‌داند، خموش
از که می‌پرسی که دورِ روزگار‌ان را چه شد؟
۱. گلایه از دوری و سردی روابط: در بیت اول، شاعر از نبود یاری و دوستی شکایت می‌کند. این می‌تواند نشانه‌ی دوری عزیزان یا احساس تنهایی شما باشد.
۲. دگرگونی و از بین رفتن زیبایی‌های زندگی: در بیت دوم، حافظ از تغییر و تیرگی آب حیات و پژمردگی گل سخن می‌گوید. این نشانه‌ای از تغییرات ناگوار یا از دست دادن امید در زندگی است.
۳. فراموش شدن ارزش‌های اخلاقی: در بیت سوم، شاعر از این گلایه دارد که دیگر کسی حق دوستی را به جا نمی‌آورد. اگر شما نیز احساس می‌کنید که ارزش‌های مهم در اطرافتان کم‌رنگ شده‌اند، این بیت با حال شما هم‌خوانی دارد.
۴. نبود مهربانی و صمیمیت در جامعه: در بیت چهارم، حافظ از اینکه شهری که زمانی پر از مهربانی بود، دیگر آن روحیه را ندارد، ناراحت است. شاید شما هم احساس کنید که محیط اطرافتان مانند گذشته گرم و صمیمی نیست.
۵. کاهش انصاف و جوانمردی: بیت پنجم می‌گوید که دیگر از معدن انسانیت و جوانمردی چیزی به دست نمی‌آید. اگر در زندگی با بی‌عدالتی یا کمبود محبت مواجه هستید، این نشانه‌ی آن است.
۶. بی‌تفاوتی و کم‌رنگ شدن انگیزه‌ها: بیت ششم نشان می‌دهد که کسی برای موفقیت و نیکی تلاش نمی‌کند. شاید شما هم احساس کنید که اطرافیان دچار بی‌تفاوتی شده‌اند.
۷. نبود شادی و سرزندگی: در بیت هفتم، شاعر می‌گوید که گل‌ها شکفته‌اند اما پرندگان نمی‌خوانند. این می‌تواند نشانه‌ی نبود شادمانی در زندگی شما باشد.
۸. از بین رفتن ذوق و لذت‌های زندگی: در بیت هشتم، شاعر از این می‌گوید که موسیقی دیگر دلنشین نیست و مستی از بین رفته است. شاید شما هم احساس کنید که چیزهایی که قبلاً برایتان جذاب بود، دیگر لطف گذشته را ندارند.
۹. اسرار الهی و ناپایداری دنیا: در بیت آخر، حافظ اشاره دارد که سرنوشت را کسی نمی‌داند و بهتر است درباره‌ی تغییرات دنیا سؤال نکنیم، بلکه بپذیریم که دوران‌ها می‌گذرند.
📌 نتیجه فال:
🔹 احساس تنهایی یا دوری از عزیزان دارید.
🔹 محیط اطرافتان تغییر کرده و حس مهربانی و انصاف کم شده است.
🔹 ممکن است در حال تجربه‌ی دوران سخت و کم‌انگیزه‌ای باشید.
🔹 باید بپذیرید که دنیا همیشه در حال تغییر است و به دنبال امید جدید باشید.
🎯 توصیه:
به دنبال افرادی باشید که همچنان پایبند به دوستی و محبت هستند. از غصه خوردن در مورد تغییرات اجتناب کنید و سعی کنید با امید و انگیزه مسیر خود را ادامه دهید.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطه‌ی کلیدی تعبیر فال است
حافظ خلوت‌نشین، دوش به مِیخانه شد
از سرِ پیمان بِرَفت، با سرِ پیمانه شد
شاهدِ عهدِ شباب، آمده بودش به خواب
باز به پیرانه سر، عاشق و دیوانه شد
صوفیِ مجلس که دی، جام و قدح می‌شکست
زود به یک جرعه می، عاقل و فرزانه شد
در این ابیات، شاعر به دگرگونی احوال و تغییر در باورهای افراد اشاره می‌کند. در بیت اول، از حافظ که خلوت‌نشین و پرهیزکار بوده، سخن می‌گوید که به میخانه رفته و پیمان پیشین را شکسته است. در بیت دوم، بیان می‌کند که خاطرات جوانی و عشق دیرین، او را در خواب یافته و باعث شده که در سنین پیری دوباره عاشق و دیوانه شود. در بیت سوم، به کنایه از صوفی‌ای می‌گوید که دیروز جام شراب را می‌شکست، اما حالا تنها با یک جرعه شراب، از عقل و فرزانگی سخن می‌گوید.
پیام شاهد فال:
- ممکن است در زندگی شما تغییری ناگهانی رخ دهد که باورها یا تصمیماتتان را تحت تأثیر قرار دهد.
- گذشته و خاطرات قدیمی می‌توانند دوباره در زندگی‌تان حضور پیدا کنند و احساسات فراموش‌شده را بیدار کنند.
- ممکن است فردی که روزی سخت‌گیر یا مخالف چیزی بوده، حالا نظرش تغییر کرده و رفتاری متفاوت نشان دهد.
🔮 نتیجه شاهد فال: این فال نشان می‌دهد که هیچ چیز در زندگی ثابت و غیرقابل‌تغییر نیست. احساسات، باورها و تصمیمات افراد ممکن است در طول زمان دستخوش تغییر شوند. بهتر است انعطاف‌پذیر باشید و پذیرای تغییرات در خود و دیگران باشید.
نکات تفسیر غزل 164 حافظ
وزن غزل:فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
بحر غزل: رمل مثمن محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه:دیوان پرویز ناتل خانلری
مقدمه
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
غزل شماره 163 حافظ :
ستاره‌ای بدرخشید و ماه مجلس شد
غزل شماره 165 حافظ :
حافظ خلوت‌نشین، دوش به میخانه شد
