1
2
3
4
5
6
7
دوستان دخترِ رَز توبه ز مستوری کرد
آمد از پرده به مجلس عَرَقَش پاک کنید
جای آن است که در عقد وصالش گیرند
مژدگانی بده ای دل که دگر مطربِ عشق
نه شگفت ارگل طبعم ز نسیمش بِشکُفت
نه به هفت آب، که رنگش به صد آتش نرود
حافظ افتادگی از دست مده زانکه حسود
شد سویِ محتسب و کار به دستوری کرد
تا بگوید به حریفان که چرا دوری کرد
دختری مست چنین کاین همه مستوری کرد
راهِ مستانه زد و چارهٔ مخموری کرد
مرغ خوشخوان طرب از برگِ گلِ سوری کرد
آنچه با خرقهٔ زاهد، مِی انگوری کرد
عِرض و مال و دل و دین در سرِ مغروری کرد
1
دوستان دخترِ رَز توبه ز مستوری کرد
شد سویِ محتسب و کار به دستوری کرد
2
آمد از پرده به مجلس عَرَقَش پاک کنید
تا بگوید به حریفان که چرا دوری کرد
3
جای آن است که در عقد وصالش گیرند
دختری مست چنین کاین همه مستوری کرد
4
مژدگانی بده ای دل که دگر مطربِ عشق
راهِ مستانه زد و چارهٔ مخموری کرد
5
نه شگفت ارگل طبعم ز نسیمش بِشکُفت
مرغ خوشخوان طرب از برگِ گلِ سوری کرد
6
نه به هفت آب، که رنگش به صد آتش نرود
آنچه با خرقهٔ زاهد، مِی انگوری کرد
7
حافظ افتادگی از دست مده زانکه حسود
عِرض و مال و دل و دین در سرِ مغروری کرد
1. غم عشق و تغییر در معشوق: حافظ در این بیت اشاره به تاثیری دارد که عشق و دلدادگی میتواند بر دل انسان بگذارد. معشوق با وفاداری خود، دل عاشق را دگرگون میکند و دل در برابر این تغییرات قرار میگیرد.
2. نرگس جادو و بازیهای آن: در این بیت، حافظ به معشوق خود اشاره دارد که با چشمان جادویی و دلربای خود، در دل عاشق بازی کرده و او را فریب داده است. این تصویری از جذابیت و قدرت معشوق در تسخیر دلهاست.
3. عشق بیمهر و رنج دل: حافظ از رنجی که بیوفایی و بیمهری معشوق بر دل عاشق میآورد صحبت میکند. اشکهای او در اثر این بیمهری، رنگ خون و شفق میگیرند و قلب عاشق به شدت از این بیرحمی آزرده میشود.
4. آتش عشق در دل مجنون: در این بیت، حافظ از وضعیت مجنون سخن میگوید که از درخشش دلافگارانهی لیلی، در حال سوختن در آتش عشق است. این اشاره به شدت و وسعت احساسات عاشقانه دارد که میتواند فرد را به شدت درگیر کند.
5. جام می و پرده اسرار: حافظ در اینجا از میخانه و نوشیدن شراب صحبت میکند که در آن پردههایی از اسرار و رازهای ناپیدا نهفته است. این رمز از آگاهی و دانشی است که تنها از طریق تجربههای خاص و عمیق درک میشود.
6. دایرهی مینایی و گردش زمان: حافظ در این بیت به اشاره به گردش دایرهی مینایی که نماد زمان است، به سرنوشت و تغییرات زندگی اشاره دارد. هیچکس نمیتواند بهطور کامل از تاثیرات این گردش آگاه باشد.
7. آتش عشق و درد دل: در این بیت، حافظ از دردی سخن میگوید که در دل خود به سبب عشق و علاقهاش به معشوق احساس میکند. این آتش در دل او به شدت میسوزد و او نمیتواند از آن رهایی یابد.
تفسیر دوم:
1. مستوری و توبه از شراب: در این بیت، حافظ اشاره دارد به تغییرات در رفتار فردی که پس از مدتی مستی و سرکشی، به سوی توبه و دستوری از سوی محتسب میرود. این نشاندهندهی فرآیند تغییر و توبه در زندگی است.
2. پردۀ پردهداری و بیان حقیقت: حافظ در اینجا از فردی صحبت میکند که از پرده بیرون آمده و در میان جمع اعلام میکند که چرا دوری کرده است. این بیانگر زمانهایی است که انسانها در تلاشند تا علتها و رفتارهای خود را بهطور شفاف بیان کنند.
3. عقد وصال: در این بیت، حافظ به عشق و وصال اشاره دارد و میگوید که در این مسیر باید با دقت و آگاهی به دنبال معشوق رفت تا به حقیقت عشق دست یافت.
4. مژدگانی و طرب: حافظ در اینجا به نوعی به روزهای خوب و مفرح در زندگی اشاره میکند که مملو از طرب و شادی است و دل انسان از این حال خوش پر میشود.
5. آتش عشق و شکفتن دل: حافظ از نسیم عطرآگین گلها و تأثیر آن بر دل سخن میگوید، نشاندهنده این که عشق و زیبایی در دل انسانها میتواند سبب شکوفایی احساسات و نرمی در وجود آنها شود.
6. خرد و زهد: حافظ در این بیت به نوعی از ارتباط میان زهد و شوریدگی میگوید و نشان میدهد که انسانها از ظواهر و اعمال ظاهرین فراتر میروند و به دنبال حقیقت درون خود میگردند.
7.افتادگی و خودپسندی: حافظ در این بیت به کسانی که مغرور و خودپسند هستند هشدار میدهد که افتادگی و تواضع ارزش بیشتری دارند، زیرا غرور میتواند همه چیز را از فرد بگیرد.
📌 نتیجه فال:
🔸 گاهی در زندگی، تغییرات ناگهانی یا بیمهری دیگران باعث ایجاد درد و رنج در دل انسان میشود. در این لحظات باید قدرت و صبر را به کار برد و از دل به سوی حقیقت عشق و محبت رفت.
🔸 توبه و تغییر در مسیر زندگی، زمانی که از اشتباهات گذشته درس گرفته شود، امکانپذیر است. در این راه باید از درک درونی و صداقت استفاده کرد.
🔸 برای رسیدن به عشق واقعی، باید همواره از آنچه که در دل است، آگاه بود و از پذیرش حقیقت نترسید. در این مسیر، شادی و طرب بهطور طبیعی پدیدار میشود.
🔸 در مسیر عشق و زندگی، تنها زهد و خودپسندی نمیتوانند حقیقت را آشکار سازند، بلکه باید درونی پاک و آگاهانه به آن رسید.
🔸 در روابط انسانی، از غرور و خودپسندی پرهیز کرده و با تواضع و افتادگی به دیگران نزدیک شوید. در این مسیر، قلبی شفاف و بیآلایش خواهید داشت.
🎯 توصیه:
🔹 به دل خود توجه کنید و در برابر مشکلات زندگی با صبر و حکمت عمل کنید.
🔹 توبه و تغییر در مسیرهای اشتباهی که ممکن است در گذشته انتخاب کرده باشید، اکنون فرصتی است برای آغاز دوباره.
🔹 در عشق و روابط انسانی، صداقت و درک متقابل را ارج نهید و از هر گونه خودپسندی و غرور بپرهیزید.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطهی کلیدی تعبیر فال است
سالها دل طلبِ جامِ جم از ما می کرد
آنچه خود داشت ز بیگانه تمنّا میکرد
گوهری کز صدفِ کون و مکان بیرون است
طلب از گمشدگانِ ره دریا میکرد
مشکلِ خویش بَرِ پیرِ مُغان بُردم دوش
کاو به تأییدِ نظر حلِّ معمّا میکرد
این ابیات بر شناخت ارزشهای درونی و بینیازی از جستجوی آن در بیرون تأکید دارند. در بیت نخست، شاعر حسرت میخورد که دلش سالها در پی جام جم (نماد حقیقت و روشنبینی) بوده، در حالی که این گنج در درون خودش بوده و بیهوده از دیگران طلب میکرده است. در بیت دوم، حقیقت و گوهر اصیل را چیزی فراتر از مرزهای مکان و زمان میداند و کنایه میزند که طلب آن از گمراهان بیثمر است. در نهایت، در بیت سوم، راهحل را در تجربه و خرد پیر مغان (نماد دانایی و روشنبینی) مییابد، کسی که با دید نافذ و درک عمیق، مسائل پیچیده را روشن میسازد.
پیام شاهد فال:
- حقیقت و پاسخهایی که به دنبال آن هستید، در درون خودتان نهفته است.
- نباید به دنبال راهحل از کسانی باشید که خودشان راه را نمیدانند.
- برای حل مشکلات خود، به سراغ افراد آگاه و خردمند بروید.
🔮 نتیجه شاهد فال: این فال نشان میدهد که ممکن است مدتی در جستجوی حقیقت یا راهحلی بوده باشید، اما اکنون زمان آن رسیده که به درون خود رجوع کنید و از خردمندان واقعی بهره ببرید.
نکات تفسیر غزل 135 حافظ
وزن غزل: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن بحر
غزل: رمل مثمن مخبون محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه:دیوان پرویز ناتل خانلری
مقدمه
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
غزل شماره 134 حافظ :
دیدی ای دل که غم عشق دگربار چه کرد
غزل شماره 136 حافظ :
سالها دل طلب جام جم از ما میکرد