1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
نیست در شهر نگاری که دلِ ما بِبَرَد
کو حریفی گَشِ سرمست که پیشِ کرمش
باغبانا ز خزان بیخبرت میبینم
رهزنِ دهر نخفتهست مشو ایمن از او
در خیال این همه لُعبَت به هوس میبازم
علم و فضلی که به چل سال دلم جمع آورد
بانگِ گاوی چه صدا بازدهد عشوه مَخر
جامِ میناییِ مِی سَدِّ رَهِ تنگ دلیست
راهِ عشق ار چه کمین گاه کمانداران است
حافظ ار جان طلبد غمزهٔ مستانهٔ یار
بختم ار یار شود رختم از این جا ببرد
عاشقِ سوخته دل نامِ تمنّا ببرد
آه از آن روز که بادَت گلِ رعنا ببرد
اگر امروز نبردهست که فردا ببرد
بو که صاحب نظری نامِ تماشا ببرد
ترسم آن نرگسِ مستانه به یَغما ببرد
سامری کیست که دست از یدِ بیضا ببرد
مَنِه از دست که سیلِ غمت از جا ببرد
هر که دانسته رَوَد صَرفه ز اَعدا ببرد
خانه از غیر بپرداز و بِهِل تا ببرد
1
نیست در شهر نگاری که دلِ ما بِبَرَد
بختم ار یار شود رختم از این جا ببرد
2
کو حریفی گَشِ سرمست که پیشِ کرمش
عاشقِ سوخته دل نامِ تمنّا ببرد
3
باغبانا ز خزان بیخبرت میبینم
آه از آن روز که بادَت گلِ رعنا ببرد
4
رهزنِ دهر نخفتهست مشو ایمن از او
اگر امروز نبردهست که فردا ببرد
5
در خیال این همه لُعبَت به هوس میبازم
بو که صاحب نظری نامِ تماشا ببرد
6
علم و فضلی که به چل سال دلم جمع آورد
ترسم آن نرگسِ مستانه به یَغما ببرد
7
بانگِ گاوی چه صدا بازدهد عشوه مَخر
سامری کیست که دست از یدِ بیضا ببرد
8
جامِ میناییِ مِی سَدِّ رَهِ تنگ دلیست
مَنِه از دست که سیلِ غمت از جا ببرد
9
راهِ عشق ار چه کمین گاه کمانداران است
هر که دانسته رَوَد صَرفه ز اَعدا ببرد
10
حافظ ار جان طلبد غمزهٔ مستانهٔ یار
خانه از غیر بپرداز و بِهِل تا ببرد
۱. عشق و تقدیر: حافظ در این بیت اشاره میکند که هیچ معشوقی در شهر نیست که دل او را ببرد، و اگر تقدیر یا بخت یاری کند، معشوق او را از این شهر خواهد برد. این به شما یادآوری میکند که عشق همیشه به تقدیر وابسته است و گاهی تغییرات و جابهجاییها در زندگی، توسط بخت و سرنوشت رقم میخورد.
۲. حرمان و شوق: در این بیت، حافظ به جستوجوی عاشقانه اشاره میکند که در جستوجوی معشوق است. او به دنبال کسی میگردد که دل سوختهاش را در آغوش بگیرد و او را از غم و درد رها کند. این میتواند به شما یادآوری کند که شوق واقعی در عشق، به یافتن فردی است که بتواند درک و درمانی برای قلبهای شکسته باشد.
۳. بیخبر از تغییرات: حافظ در این بیت به باغبانی اشاره میکند که از تغییرات فصلی و مشکلات آگاه نیست. او از روزی میگوید که باد و طوفان، گلِ زیبای باغ را میبرد. این به شما یادآوری میکند که زندگی همواره در حال تغییر است و باید آماده مواجهه با تغییرات ناگهانی و ناخوشایند بود.
۴. رهزن و فریب زمان: حافظ به شما هشدار میدهد که هیچگاه نباید از دهر (زمانه) و دسیسههای آن غافل شد. او میگوید اگر امروز چیزی از شما نرفته، شاید فردا این اتفاق بیفتد. این به شما یادآوری میکند که همیشه باید در زندگی هوشیار و مراقب باشید، زیرا زمانه هیچگاه ثابت نمیماند.
۵. سرابِ آرزوها: حافظ در این بیت به وسوسههای دنیوی و آرزوهای فانی اشاره میکند و میگوید که در خیال و آرزوها غرق شده است. این به شما یادآوری میکند که آرزوهای بیپایان گاهی ما را از حقیقت دور میکنند و باید از دنیای خیالپردازی دوری کرد.
۶. خطر از دست دادن علم و فضیلت: حافظ در این بیت از علم و فضیلت سخن میگوید که در طول سالها در دلش جمع کرده است. او نگران است که زیباییهای نرگس معشوق، آنچه را که با تلاش به دست آورده، به یغما ببرد. این به شما نشان میدهد که گاهی در زندگی، خطر از دست دادن داشتهها و آموزههای خود وجود دارد و باید از آنها محافظت کنید.
۷. زبان فریب و نیرنگ: در این بیت، حافظ به سامری که دست از معجزهی موسی میبرد، اشاره میکند. او از شما میخواهد که فریب سخنان و وعدههای فریبکارانه را نخورید. این میتواند به شما یادآوری کند که در مواجهه با نیرنگها و وعدههای بیاساس، باید با دقت و خرد رفتار کنید.
۸. غم و دردِ از دست دادن: حافظ در این بیت به شما هشدار میدهد که در مسیر زندگی ممکن است درد و غمها، مثل سیلی بزرگ، همهچیز را جابهجا کنند. این به شما یادآوری میکند که باید مراقب باشید که دردهای زندگی، شما را از مسیر اصلیتان منحرف نکنند.
۹. راهِ عشق و مقابله با دشمنان: حافظ در این بیت به کسانی اشاره میکند که با آگاهی و درایت از راه عشق میروند و از دشمنان دوری میکنند. او میگوید که در عشق، باید از فریبهای دشمنان آگاه بود. این به شما یادآوری میکند که در مسیرهای دشوار و پر از چالش، باید هوشیار بود و تنها با آگاهی و دقت حرکت کرد.
۱۰. عشق و فداکاری: حافظ در این بیت از فدای جان برای معشوق سخن میگوید. او پیشنهاد میکند که اگر عشق واقعاً جان او را میطلبد، باید از هر چیزی، حتی خانه و مال، گذشت. این به شما یادآوری میکند که در عشق حقیقی، گاهی باید فداکاری و گذشت کرد و حتی از چیزهای گرانبها گذشت.
📌 نتیجه فال:
🔸 عشق و تقدیر در کنار هم هستند و گاهی سرنوشت میتواند مسیر زندگی ما را تغییر دهد.
🔸 باید در جستوجوی معشوقی باشیم که درد و رنجهای ما را درمان کند.
🔸 تغییرات ناگهانی در زندگی امری طبیعی است و باید برای آن آماده بود.
🔸 هیچگاه نباید از فریب زمانه غافل شد و باید همیشه هوشیار بود.
🔸 آرزوهای دنیوی ممکن است ما را از حقیقت دور کنند، پس باید از آنها دوری جست.
🔸 باید از داشتههای خود محافظت کرد و از خطر از دست دادن آنها آگاه بود.
🔸 فریب نیرنگها و وعدههای بیاساس را نباید پذیرفت.
🔸 غم و درد میتواند هر چیزی را تحت تاثیر قرار دهد، باید در برابر آنها مقاوم بود.
🔸 در مسیر عشق باید از فریب دشمنان دوری جست و با آگاهی حرکت کرد.
🔸 در عشق حقیقی باید فداکاری کرد و از هر چیزی برای معشوق گذشت.
🎯 توصیه:
🔹 به جای تمرکز بر آرزوهای فانی، به حقیقت و عشق واقعی توجه کنید.
🔹 در مواجهه با مشکلات و دردها، با حکمت و صبر برخورد کنید و از مسیر خود منحرف نشوید.
🔹 همیشه به آگاهی و خرد در انتخابها و روابط خود اهمیت دهید.
🔹 در عشق و زندگی، گاهی باید فداکاری کرد و از چیزهایی که کمارزشترند، گذشت.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطهی کلیدی تعبیر فال است
اگر نه باده غمِ دل ز یادِ ما بِبَرَد
نهیبِ حادثه بنیادِ ما ز جا بِبَرَد
اگر نه عقل به مستی فروکَشَد لنگر
چگونه کَشتی از این وَرطِهٔ بلا ببرد
فغان که با همه کس غایبانه باخت فلک
که کس نبود که دستی از این دَغا ببرد
در این ابیات، شاعر از غم و دشواریهای زندگی سخن میگوید. در بیت اول، بیان میکند که اگر شراب، غم را از دل نبرد، حوادث روزگار بنیاد او را از جا خواهد کند. در بیت دوم، عقل را به لنگری تشبیه میکند که گاهی باید آن را با مستی کنار گذاشت تا بتوان از دریای مشکلات عبور کرد. در بیت سوم، از بازی ناجوانمردانهی فلک گلایه دارد، چرا که روزگار به گونهای رفتار میکند که هیچکس از آن رهایی نمییابد و همگان را در دام خود گرفتار میکند.
پیام شاهد فال:
- شما درگیر مشکلاتی هستید که گویی هیچ راه گریزی از آنها نمییابید.
- ممکن است احساس کنید که گاهی باید منطق را کنار گذاشت و دل به لحظات شیرین زندگی سپرد تا از سختیها عبور کرد.
- روزگار گاه ناعادلانه به نظر میرسد، اما همه در برابر آن یکساناند و هیچکس از بازی آن در امان نیست.
🔮 نتیجه شاهد فال: اگر درگیر مشکلات و سختیهای زندگی هستید، این فال به شما میگوید که نگرانی و اندوه بیش از حد، کمکی نخواهد کرد. گاهی باید به خود فرصتی برای رهایی و آرامش بدهید. همچنین، به یاد داشته باشید که مشکلات بخشی از سرنوشت همهی انسانهاست و باید با تدبیر و صبوری از آنها گذر کرد.
نکات تفسیر غزل 124 حافظ
وزن غزل: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن
بحر غزل: رمل مثمن مخبون محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه:دیوان پرویز ناتل خانلری
مقدمه
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
غزل شماره 123 حافظ :
روشنی طلعت تو ماه ندارد
غزل شماره 125 حافظ :
اگر نه باده غم دل ز یاد ما ببرد