1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
کس نیست که افتادهٔ آن زلفِ دوتا نیست
روی تو مگر آینهٔ لطفِ الهیست
زاهد دهدم پند ز روی تو زهی روی
از بهرِ خدا زلف مَپیرای که ما را
بازآی که بی روی تو ای شمعِ دل افروز
تیمارِ غریبان سبب ذکرِ جمیل است
دی میشد و گفتم صنما عهد به جای آر
چون چشمِ تو دل میبرد از گوشه نشینان
گر پیر مغان مرشدِ من شد چه تفاوت
گفتن بر خورشید که من چشمه نورم
در صومعهٔ زاهد و در خلوتِ حافظ
در رهگذرِ کیست که این دام بلا نیست
حقا که چنین است و درین روی و ریا نیست
هیچش از خدا شرم و ز روی تو حیا نیست
شب نیست که صد عربده با بادِ صبا نیست
در بزمِ حریفان، اثرِ نور و صفا نیست
جانا مگر این قاعده در شهرِ شما نیست؟
گفتا غلطی خواجه در این عهد وفا نیست
دنبال تو بودن گُنَه از جانب ما نیست
در هیچ سری نیست که سِرّی ز خدا نیست
دانند بزرگان که سزاوار سها نیست
جز گوشهٔ ابروی تو محرآبِ دعا نیست
1
کس نیست که افتادهٔ آن زلفِ دوتا نیست
در رهگذرِ کیست که این دام بلا نیست
2
روی تو مگر آینهٔ لطفِ الهیست
حقا که چنین است و درین روی و ریا نیست
3
زاهد دهدم پند ز روی تو زهی روی
هیچش از خدا شرم و ز روی تو حیا نیست
4
از بهرِ خدا زلف مَپیرای که ما را
شب نیست که صد عربده با بادِ صبا نیست
5
بازآی که بی روی تو ای شمعِ دل افروز
در بزمِ حریفان، اثرِ نور و صفا نیست
6
تیمارِ غریبان سبب ذکرِ جمیل است
جانا مگر این قاعده در شهرِ شما نیست؟
7
دی میشد و گفتم صنما عهد به جای آر
گفتا غلطی خواجه در این عهد وفا نیست
8
چون چشمِ تو دل میبرد از گوشه نشینان
دنبال تو بودن گُنَه از جانب ما نیست
9
گر پیر مغان مرشدِ من شد چه تفاوت
در هیچ سری نیست که سِرّی ز خدا نیست
10
گفتن بر خورشید که من چشمه نورم
دانند بزرگان که سزاوار سها نیست
11
در صومعهٔ زاهد و در خلوتِ حافظ
جز گوشهٔ ابروی تو محرآبِ دعا نیست
۱. گرفتار دام عشق: حافظ اشاره دارد که همهی افراد، خواسته یا ناخواسته، در دام زیبایی معشوق گرفتار میشوند.
۲. چهرهای الهی: زیبایی معشوق را به لطف الهی تشبیه میکند و معتقد است که این حسن و صفا کاملاً خالص است و ریایی در آن نیست.
۳. زاهد و دورویی او: زاهدی که دیگران را پند میدهد، از چهرهی معشوق بیخبر است و حتی از خدا شرم ندارد که چنین اندرز میدهد.
۴. آشفتگی عاشق: حافظ میگوید که حتی نسیم صبا که زلف معشوق را به حرکت درمیآورد، او را بیتاب کرده و هر شب غوغایی در دلش برپاست.
۵. اهمیت حضور معشوق: بدون معشوق، حتی در جمع دوستان نیز روشنی و صفا وجود ندارد.
۶. غریبان و بیمهری یار: حافظ گلایه میکند که در شهر معشوق، از غریبان یادی نمیشود و این بیاعتنایی برخلاف رسم عشق و مهربانی است.
۷. بیوفایی یار: حافظ به معشوق یادآوری میکند که وعدهی وصال داده بود، اما معشوق بیاعتنا پاسخ میدهد که در این زمانه وفا وجود ندارد.
۸. دلبری و معصومیت عشق: چشمهای معشوق آنچنان نافذ است که حتی افراد گوشهنشین را به دنبال خود میکشاند، پس دنبال او رفتن، گناه عاشق نیست.
۹. هدایت عشق: اگر پیر مغان (راهنمای عشق و عرفان) مرشد حافظ شود، تفاوتی ندارد، زیرا در هر دل، رازی از خدا نهفته است.
۱۰. نادیده گرفتن عظمت عشق: ادعای بزرگ بودن در مقابل نور حقیقت، بیهوده است؛ همچنان که ستارهی سها نمیتواند خود را همرتبهی خورشید بداند.
۱۱. معشوق، قبلهی دعا: حافظ میگوید که در عبادت و خلوت خود، جز ابروی معشوق، قبلهای برای دعا ندارد.
📌 نتیجه فال:
🔹 عشقی پر از دلدادگی و بیتابی در پیش دارید.
🔹 ممکن است محبوب شما بیوفایی کند یا پاسخ عشق شما را ندهد.
🔹 افراد زیادی همچون شما گرفتار این عشق هستند.
🔹 اگرچه زاهدان پند میدهند، اما عشق فراتر از توصیههای آنان است.
🔹 این عشق جنبهای الهی دارد و راهنمای شما در زندگی خواهد بود.
🎯 توصیه:
🔸 از سرزنش زاهدان نگران نباشید، زیرا حقیقت عشق را درک نمیکنند.
🔸 اگر محبوب بیوفایی کرد، خود را سرزنش نکنید؛ این خصلت زمانه است.
🔸 به دنبال عشق حقیقی باشید، نه ظواهر فریبنده.
🔸 رازهای درونی خود را حفظ کنید، زیرا عشق شما مقدس است.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطهی کلیدی تعبیر فال است
مردم دیدهٔ ما جز به رُخَت ناظر نیست
دل سرگشتهٔ ما غیرِ ترا ذاکر نیست
اشکم احرامِ طوافِ حَرَمَت میبندد
گرچه از خونِ دلِ ریش دمی طاهر نیست
بستهٔ دام قفس باد چو مرغ وحشی
طایر سِدره اگر در طلبت طایر نیست
در این ابیات، شاعر از عشق و دلدادگی عمیق خود به معشوق سخن میگوید. در بیت اول، بیان میکند که چشمانش جز به چهرهی یار نمینگرد و دلِ سرگشتهی او به غیر از معشوق به چیزی نمیاندیشد. در بیت دوم، اشاره دارد که اشکهایش چنان خالص و بیریا هستند که گویی برای زیارت حرم معشوق احرام بستهاند، هرچند که این اشکها از خون دلِ زخمخوردهی شاعر سرچشمه میگیرند و از لحاظ طهارت جسمانی پاک نیستند. در بیت سوم، شاعر خود را به پرندهای وحشی تشبیه میکند که در قفس گرفتار شده است و میگوید که حتی پرندهی سدره (نماد مقامات بلندمرتبهی عرفانی) نیز اگر در طلب معشوق نباشد، شایستهی پرواز نخواهد بود.
پیام شاهد فال:
- شما غرق در عشقی خالص و بیریا هستید و چیزی جز محبوب خود را نمیبینید.
- سختیها و رنجهایی که در مسیر عشق متحمل شدهاید، ارزشمند و قابل احتراماند، حتی اگر از دید دیگران دشوار به نظر برسند.
- ممکن است در موقعیتی گرفتار شده باشید که احساس محدودیت یا ناتوانی کنید، اما این عشق یا هدف شما را به سوی تعالی و آزادی واقعی هدایت خواهد کرد.
🔮 نتیجه شاهد فال:
اگر در عشق یا هدفی که دنبال میکنید دچار سختی شدهاید، این فال نشان میدهد که مسیر شما از خلوص نیت و ارادهی قوی برخوردار است. صبر و استقامت در این راه به شما کمک میکند تا به مقصود خود برسید. همچنین، ممکن است احساس کنید در قید و بند شرایطی هستید، اما بدانید که ارادهی قوی و عشق حقیقی میتواند شما را از هر محدودیتی رها سازد.
نکات تفسیر غزل 70 حافظ
وزن غزل: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن
بحر غزل: هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: دیوان پرویز ناتل خانلری
مقدمه
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
غزل شماره ۶۹ حافظ :
ماهم این هفته برون رفت و به چشمم سالیست
غزل شماره ۷۱ حافظ :
مردم دیده ما جز به رخت ناظر نیست