1
2
3
4
5
6
7
8
9
تا سرِ زلفِ تو در دستِ نسیم افتادست
چَشمِ جادویِ تو خود عینِ سَوادِ سِحْر است
در خَمِ زلف تو آن خالِ سیه دانی چیست؟
زلفِ مشکینِ تو در گلشنِ فردوسِ عِذار
دلِ من از هوسِ بوی تو ای مونس جان
همچو گَرد این تنِ خاکی نتوانَد برخاست
سایهٔ سرو تو بر قالبم ای عیسی دم
آن که جز کعبه مُقامش نَبُد از یادِ لبت
حافظِ گمشده را با غمت ای جان عزیز
دلِ سودازده از غُصه دو نیم افتادست
لیکن این هست که این نُسخه سَقیم اُفتادست
نقطهٔ دوده که در حلقه جیم افتادست
چیست؟ طاووس که در باغِ نعیم افتادست
خاکِ راهیست که در پای نسیم افتادست
از سرِ کویِ تو زان رو که عظیم افتادست
عکسِ روح است که بر عَظمِ رَمیم افتادست
بر درِ میکده دیدم که مُقیم افتادست
اتحادیست که در عهدِ قدیم افتادست
1
تا سرِ زلفِ تو در دستِ نسیم افتادست
دلِ سودازده از غُصه دو نیم افتادست
2
چَشمِ جادویِ تو خود عینِ سَوادِ سِحْر است
لیکن این هست که این نُسخه سَقیم اُفتادست
3
در خَمِ زلف تو آن خالِ سیه دانی چیست؟
نقطهٔ دوده که در حلقه جیم افتادست
4
زلفِ مشکینِ تو در گلشنِ فردوسِ عِذار
چیست؟ طاووس که در باغِ نعیم افتادست
5
دلِ من از هوسِ بوی تو ای مونس جان
خاکِ راهیست که در پای نسیم افتادست
6
همچو گَرد این تنِ خاکی نتوانَد برخاست
از سرِ کویِ تو زان رو که عظیم افتادست
7
سایهٔ سرو تو بر قالبم ای عیسی دم
عکسِ روح است که بر عَظمِ رَمیم افتادست
8
آن که جز کعبه مُقامش نَبُد از یادِ لبت
بر درِ میکده دیدم که مُقیم افتادست
9
حافظِ گمشده را با غمت ای جان عزیز
اتحادیست که در عهدِ قدیم افتادست
۱. دلباختگی عاشق: حافظ در این بیت از دلدادگی عمیق خود سخن میگوید. گویی نسیم با زلف یار بازی کرده و دل عاشق از این ماجرا دو نیم شده است. این تعبیر، نشاندهندهی شدت عشق و دلباختگی است.
۲. جادوی نگاه یار: چشمان محبوب همچون سحری قوی عمل میکند، اما نسخهای بیمار از آن سحر به عاشق رسیده است. این بیت میتواند نشاندهندهی عشق نافرجام یا سختیهای مسیر عاشقی باشد.
۳. خال سیاه در زلف پرپیچ و خم: حافظ در این بیت با ظرافت به زیبایی یار اشاره دارد. او خال سیاه را همچون نقطهای در میان حلقهی جیم (شکل زلف یار) میداند. این تصویرسازی هنرمندانه، بر زیبایی و دلربایی معشوق تأکید دارد.
۴. زلف یار مانند طاووس بهشتی: زلف معشوق در کنار صورت زیبایش، همانند طاووسی است که در بهشت خداوندی میخرامد. این بیت نمادی از جذابیت و شکوه یار است.
۵. دل عاشق همچون خاک راه: حافظ میگوید که دلش در آرزوی بوی یار، مانند خاکی شده که در مسیر عبور نسیم قرار دارد. این استعاره، نهایت فروتنی و تسلیم عاشق در برابر معشوق را نشان میدهد.
۶. ناتوانی از دوری یار: تن خاکی عاشق، توان برخاستن ندارد و در کوی یار افتاده است. این بیت بیانگر شدت دلدادگی و ناتوانی عاشق در جدایی از معشوق است.
۷. زنده شدن با یاد یار: سایهی معشوق بر پیکر عاشق، همانند دم مسیحایی است که بر استخوانهای پوسیده زندگی میبخشد. این بیت اشاره به احیای روحی عاشق از حضور یار دارد.
۸. عشق و تحول درونی: کسی که همواره در کنار کعبه بود، اکنون بر اثر یاد لبان محبوب، در میخانه مقیم شده است. این تغییر مسیر، نشانگر دگرگونیهای عشق است که حتی زاهدان را از راه خود بازمیدارد.
۹. پیوند دیرینه عاشق و معشوق: حافظ بیان میکند که عشق میان او و معشوق، پیوندی قدیمی و ازلی دارد. این تعبیر نشان از وابستگی و سرنوشت محتوم عاشق و معشوق دارد.
📌 نتیجه فال:
🔹 این فال نشان میدهد که درگیر عشق و دلدادگی هستید، عشقی که ممکن است با سختیهایی همراه باشد.
🔹 نشانههایی از دگرگونی در زندگی شما وجود دارد، ممکن است دیدگاهتان نسبت به برخی مسائل تغییر کند.
🔹 پیوند شما با کسی یا چیزی بسیار عمیق و قدیمی است و این رابطه تأثیری طولانیمدت بر شما دارد.
🎯 توصیه:
🔸 عشق را بپذیرید، اما در آن غرق نشوید، زیرا گاهی عاشقی بیش از حد، شما را ناتوان میسازد.
🔸 اگر در دوراهی بین عقل و احساس هستید، بهتر است با تأمل و درایت تصمیم بگیرید.
🔸 ممکن است فردی در مسیر شما ظاهر شود که تغییری در دیدگاهها و مسیر زندگیتان ایجاد کند، آماده پذیرش این تغییر باشید.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطهی کلیدی تعبیر فال است
بی مِهرِ رُخَت روزِ مرا نور نماندست
وز عمر، مرا جز شبِ دیجور نماندست
صبر است مرا چارهٔ هجرانِ تو لیکن
چون صبر توان کرد که مقدور نماندست؟
هنگامِ وداعِ تو ز بس گریه که کردم
دور از رخِ تو، چشمِ مرا نور نماندست
این غزل بیانگر غم فراق و تأثیر عمیق جدایی بر روح عاشق است. شاعر از رنج هجران و ناتوانی در تحمل آن سخن میگوید و نشان میدهد که دوری از معشوق، او را از شادی و امید تهی کرده است.
پیام شاهد فال:
- دوری و دلتنگی: اگر در شرایطی قرار دارید که از عزیز یا هدفی مهم دور شدهاید، این غزل یادآور میشود که این جدایی موقتی است و باید به امید وصال دل بست.
- کمبود انرژی و امید: احساس خستگی یا ناامیدی ممکن است ناشی از یک فقدان عاطفی یا دوری از چیزی باشد که به شما انگیزه میداد.
- صبر و پایداری: شاعر اشاره میکند که چارهی هجران، صبر است، اما گاهی توان صبر نیز از دست میرود. این فال به شما توصیه میکند که استقامت کنید و راهی برای تسلی دل بیابید.
🔮 نتیجه شاهد فال:
این فال نشان میدهد که غم و اندوه ناشی از دوری بر شما سنگینی میکند، اما امید به آینده و یافتن راهی برای تحمل این دوره، کلید آرامش شماست. با گذر زمان، نور و روشنی به زندگیتان باز خواهد گشت.
نکات تفسیر غزل 38 حافظ
وزن غزل: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن
بحر غزل: رمل مثمن مخبون محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: دیوان پرویز ناتل خانلری
مقدمه
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
غزل شماره ۳۷ حافظ :
بیا که قصر امل سخت سست بنیادست
غزل شماره ۳۹ حافظ :
بی مهر رخت روز مرا نور نماندست