1
2
3
4
5
6
7
8
9
بی مِهرِ رُخَت روزِ مرا نور نماندست
صبر است مرا چارهٔ هجرانِ تو لیکن
هنگامِ وداعِ تو ز بس گریه که کردم
می‌رفت خیالِ تو ز چشمِ من و می‌گفت
وصلِ تو اَجَل را ز سرم دور همی‌داشت
نزدیک شد آن دم که رقیب تو بگوید
من بعد چه سود ار قدمی رنجه کند دوست
در هِجرِ تو گر چشمِ مرا آبِ روان است
حافظ، ز غم از گریه نپرداخت به خنده
وز عمر، مرا جز شبِ دیجور نماندست
چون صبر توان کرد که مقدور نماندست؟
دور از رخِ تو، چشمِ مرا نور نماندست
هیهات از این گوشه که معمور نماندست
از دولتِ هجرِ تو کنون دور نماندست
دور از درت این خستهٔ رنجور نماندست
کز جان رقمی در تن رنجور نماندست
گو خونِ جگر ریز که معذور نماندست
ماتم زده را داعیهٔ سور نماندست
1
بی مِهرِ رُخَت روزِ مرا نور نماندست
وز عمر، مرا جز شبِ دیجور نماندست
2
صبر است مرا چارهٔ هجرانِ تو لیکن
چون صبر توان کرد که مقدور نماندست؟
3
هنگامِ وداعِ تو ز بس گریه که کردم
دور از رخِ تو، چشمِ مرا نور نماندست
4
می‌رفت خیالِ تو ز چشمِ من و می‌گفت
هیهات از این گوشه که معمور نماندست
5
وصلِ تو اَجَل را ز سرم دور همی‌داشت
از دولتِ هجرِ تو کنون دور نماندست
6
نزدیک شد آن دم که رقیب تو بگوید
دور از درت این خستهٔ رنجور نماندست
7
من بعد چه سود ار قدمی رنجه کند دوست
کز جان رقمی در تن رنجور نماندست
8
در هِجرِ تو گر چشمِ مرا آبِ روان است
گو خونِ جگر ریز که معذور نماندست
9
حافظ، ز غم از گریه نپرداخت به خنده
ماتم زده را داعیهٔ سور نماندست
۱. بی‌مهری معشوق و ظلم زمانه: حافظ از بی‌مهری معشوق سخن می‌گوید که بدون وجود او، روزهای عاشق به شب تبدیل می‌شود. بی‌مهری و دوری یار برای عاشق همانند ظلم زمانه است که هر روز او را در تاریکی می‌اندازد.
۲. صبر در برابر هجران: حافظ اذعان دارد که صبر برای تحمل فاصله و جدایی از یار تنها راه است، اما در عین حال به این موضوع اشاره می‌کند که صبر نیز زمانی که نتیجه‌ای ندهد، بی‌فایده می‌شود.
۳. گریه‌های وداع: در لحظه‌ی وداع از یار، حافظ گریه‌های بسیاری کرده است و اشاره می‌کند که در فراق یار، چشمش دیگر از روشنایی و روشنی بی‌بهره شده است. این بیان، عمق درد و غم فراق را نشان می‌دهد.
۴. خیال معشوق و اشک‌های آنی: خیال معشوق از دید حافظ می‌رود، اما حتی در دوری، ذهن او به یاد معشوق است. این اشاره به بی‌قراری عاشق در هر لحظه از زندگی و عدم توانایی در رهایی از آن است.
۵. اتصال وصال و مرگ: حافظ بیان می‌کند که وصال یار برایش مانند به تأخیر انداختن اجل است. اکنون که از یار دور است، خود را در فراق و مرگ احساس می‌کند.
۶. نزدیک شدن رقیب: این بیت بیانگر وضعیت حساسی است که در آن رقیب معشوق وارد میدان می‌شود. حافظ احساس می‌کند که در دوری از معشوق و در معرض دلسردی، زمان برای او به تنگ آمده است.
۷. رنج و بی‌فایده بودن تلاش: حافظ در این بیت به بیان بی‌فایده بودن تلاشی می‌پردازد که حتی اگر عاشق خود را برای معشوق به زحمت بیندازد، اما از آن چیزی نصیبش نخواهد شد.
۸. اشک و خون دل: در این بیت حافظ اشاره به رنج می‌کند و می‌گوید که چشم او از اشک پر شده است و در عین حال خون دل می‌ریزد. بیان این تصاویر نشان‌دهنده‌ی شدت غم و تألم او از دوری است.
۹. گریه در غم و ماتم: حافظ در این بیت می‌گوید که به‌جای خنده و شادی، گریه و ماتم بر زندگی‌اش سایه افکنده است و به نظر می‌رسد که از خنده و سرور چیزی باقی نمانده است.
📌 نتیجه فال:
🔹 این فال نشان می‌دهد که شما درگیر فراق و دوری از کسی یا چیزی بسیار عزیز و مهم در زندگی‌تان هستید.
🔹 درد و غم شما عمیق است و این احساسات به شدت بر وضعیت روحی شما تأثیر گذاشته است.
🔹 در عین حال، شما به‌دنبال صبر و استقامت در برابر این مشکلات هستید، اما ممکن است گاهی احساس کنید که این صبر بی‌نتیجه است.
🎯 توصیه:
🔸 اگر با مشکلات یا فقدان روبه‌رو هستید، به خودتان زمان دهید تا آرامش پیدا کنید.
🔸 گاهی از تحمل زیاد فشار در شرایط دشوار، انسان به بن‌بست می‌رسد. ممکن است برای بهبود حالتان نیاز به تغییر دیدگاه یا اقداماتی جدید داشته باشید.
🔸 در زمان‌های دشوار، به یاد بیاورید که زندگی همیشه جریان دارد و حتی در تاریکی‌ها، نوید روشنی هست.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطه‌ی کلیدی تعبیر فال است
باغِ مرا چه حاجتِ سرو و صنوبر است؟
شمشادِ خانه‌پرورِ من از که کمتر است؟
ای نازنین صنم، تو چه مذهب گرفته‌ای؟
کِت خونِ ما حلال‌تر از شیرِ مادر است
چون نقشِ غم ز دور بِبینی شراب خواه
تشخیص کرده‌ایم و مداوا مقرّر است
این غزل بیانگر عزت‌نفس، اعتراض به بی‌وفایی معشوق و تأثیر شراب به‌عنوان مایه‌ی تسلی‌بخش است. شاعر به خودکفایی اشاره کرده و نشان می‌دهد که نیازمند جایگزین‌های بیگانه نیست. همچنین، از بی‌رحمی معشوق گلایه می‌کند و در نهایت، شراب را به‌عنوان درمان غم معرفی می‌کند.
پیام شاهد فال:
- عزت‌نفس و خودکفایی: نیازی نیست که خود را وابسته به دیگران بدانید؛ ارزش‌های درونی شما کمتر از دیگران نیست.
- بی‌وفایی و بی‌رحمی: اگر احساس می‌کنید که کسی با شما ناعادلانه رفتار کرده است، این غزل یادآور می‌شود که نباید اجازه دهید این بی‌مهری شما را از پای درآورد.
- تسلی و راهی برای آرامش: اگر با اندوهی روبه‌رو هستید، این فال توصیه می‌کند که به‌دنبال راهی برای آرامش باشید، اما نه با فرار از مشکلات، بلکه با درک و پذیرش آن‌ها.
🔮 نتیجه شاهد فال:
این فال نشان می‌دهد که شما نیازی به تأیید یا حمایت دیگران ندارید و باید به توانایی‌های خود تکیه کنید. همچنین، اگر درگیر اندوه یا ناراحتی هستید، باید به روش‌هایی برای آرامش و بازیابی تعادل خود فکر کنید.
نکات تفسیر غزل 39 حافظ
وزن غزل: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن
بحر غزل: هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: دیوان پرویز ناتل خانلری
مقدمه
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
غزل شماره ۳۸ حافظ :
تا سر زلف تو در دست نسیم افتادست
غزل شماره ۴۰ حافظ :
باغ مرا چه حاجت سرو و صنوبر است؟
