1
2
3
4
5
6
7
از دیده خونِ دل همه بر رویِ ما رَوَد
ما در درونِ سینه هوایی نهفتهایم
بر خاکِ راهِ یار نهادیم رویِ خویش
سیل است آبِ دیده و بر هر که بگذرد
ما را به آبِ دیده شب و روز ماجراست
خورشیدِ خاوری کُنَد از رَشک جامه چاک
حافظ به کوی میکده دایم به صدقِ دل
بر رویِ ما ز دیده چه گویم چهها رَوَد
بر باد اگر رَوَد دلِ ما زان هوا رود
بر رویِ ما رواست اگر آشنا رود
گر خود دلش ز سنگ بُوَد هم ز جا رود
زان رهگذر که بر سرِ کویش چرا رود
گر ماهِ مِهرپرورِ من در قبا رود
چون صوفیانِ صومعه دار از صفا رود
1
از دیده خونِ دل همه بر رویِ ما رَوَد
بر رویِ ما ز دیده چه گویم چهها رَوَد
2
ما در درونِ سینه هوایی نهفتهایم
بر باد اگر رَوَد دلِ ما زان هوا رود
3
بر خاکِ راهِ یار نهادیم رویِ خویش
بر رویِ ما رواست اگر آشنا رود
4
سیل است آبِ دیده و بر هر که بگذرد
گر خود دلش ز سنگ بُوَد هم ز جا رود
5
ما را به آبِ دیده شب و روز ماجراست
زان رهگذر که بر سرِ کویش چرا رود
6
خورشیدِ خاوری کُنَد از رَشک جامه چاک
گر ماهِ مِهرپرورِ من در قبا رود
7
حافظ به کوی میکده دایم به صدقِ دل
چون صوفیانِ صومعه دار از صفا رود
1. از دیده خونِ دل همه بر رویِ ما رَوَد: حافظ در این بیت از رنج و درد درونی خود سخن میگوید. او به حالت فردی اشاره میکند که از دلِ شکسته و پر از درد، اشک میریزد. این اشکها بهطور ناخواسته از چشم او میریزند و بهواسطهٔ دردی که در دلش است، این اشکها گویی همیشه به سمت چهرهاش روانه میشوند.
2. ما در درونِ سینه هوایی نهفتهایم: در این بیت، حافظ میگوید که در درون قلب او آرزویی نهفته است. این آرزو مانند بادی است که در دل او طوفان میکند. اگر این آرزوها بهسوی دیگری بروند، دل حافظ هم همراه با آن آرزوها بهسوی مقصد خواهد رفت.
3. بر خاکِ راهِ یار نهادیم رویِ خویش: در اینجا حافظ از فروتنی و عشق به محبوب سخن میگوید. او میگوید که تمام وجودش را فدای عشق محبوب کرده است و مانند کسی که خاکِ راه را میبوسد، او نیز فدای محبوبش است. حتی اگر محبوبش فراموشش کند، او هیچچیز از این رفتار نمیگوید و بر خاکِ راهش میافتد.
4. سیل است آبِ دیده و بر هر که بگذرد: حافظ در این بیت از شدت احساسات خود سخن میگوید. او میگوید که اشکهایش همچون سیلی هستند که جاری میشوند و هر کسی که در مسیر او قرار گیرد، در این سیل غرق میشود. حتی اگر دل فرد مقابل سنگی باشد، بهواسطهٔ شدت احساسات حافظ، او هم تحت تأثیر قرار میگیرد.
5. ما را به آبِ دیده شب و روز ماجراست: در این بیت، حافظ به زندگی خود اشاره میکند که پر از غم و اشک است. او میگوید که شب و روز، تمام ماجراهای او با اشک و غم همراه است. این اشکها از دلِ او میآید و در واقع او نمیتواند از رنج و غم خود بگریزد.
6. خورشیدِ خاوری کُنَد از رَشک جامه چاک: در این بیت، حافظ به رقابت میان خورشید و ماه اشاره میکند. او میگوید که خورشید از رَشک و حسادت به ماه (که محبوب اوست) لباس خود را پاره میکند. ماه که نورانی و زیباست، باعث حسادت خورشید میشود. این تصویر بهطور غیرمستقیم نشاندهندهٔ زیبایی و جذابیت محبوب حافظ است.
7. حافظ به کوی میکده دایم به صدقِ دل: حافظ در این بیت، خود را همچون صوفیان صومعهدار در کوی میکده نشان میدهد. او بهطور مداوم در این راه است و این مسیر را با صداقت و صفای دل طی میکند. او به میکده میرود و این راه را با قلبی پاک میپیماید.
📌 نتیجه فال:
🔹درد و رنج عاطفی: فال شما به شما یادآوری میکند که گاهی در زندگی، اشکها و دردهای عاطفی وجود دارند که باید از آنها عبور کنید. این رنجها از درون شما میآیند و شما باید بپذیرید که درد بخشی از سفر زندگی است.
🔹آرزوی پنهان در دل: در دل شما آرزوها و خواستههایی نهفته است که شاید هنوز بهطور کامل آشکار نشدهاند. این آرزوها و خواستهها همچون بادی در دل شما در حال حرکتاند و بهزودی به سمت مقصدی خواهند رفت.
🔹فروتنی و وفاداری: در مواجهه با مشکلات و رنجها، شما همچنان به محبوب و آرزوهای خود وفادار خواهید ماند. حتی اگر در راه عشق و آرزو شکست بخورید، همچنان مسیر خود را با تواضع ادامه خواهید داد.
🔹غرق شدن در احساسات: در زندگی شما، گاهی اوقات احساسات و اشکها بهشدت جاری میشوند. این احساسات ممکن است بهگونهای باشند که حتی کسانی که در کنار شما هستند، تحت تأثیر قرار بگیرند.
🔹رنج و غم بهعنوان بخشی از زندگی: شما در این لحظه از زندگی ممکن است با غم و رنجهای مداوم روبهرو باشید، اما باید بدانید که این اشکها و دردها بخشی از سفر شما هستند. این روند ممکن است طولانی باشد، اما از آن بهعنوان فرصتی برای رشد درونی استفاده کنید.
🔹رقابت و حسادت: ممکن است در زندگی با افرادی روبهرو شوید که از شما حسادت کنند. این حسادت میتواند در محیطهای مختلف (کاری، عاطفی، یا اجتماعی) مشاهده شود. اما شما باید بدانید که همیشه باید بر اساس صداقت و وفاداری خود به مسیرتان ادامه دهید.
🔹صداقت و صداقت در مسیر: اگر در جستوجوی حقیقت و راه خود هستید، مهم است که این مسیر را با قلبی صاف و خالص طی کنید. همچون صوفیان، باید در راه خود بهطور مداوم و با صداقت قدم بردارید.
🎯 توصیه:
🔹 در برابر رنجها مقاوم باشید و از آنها برای رشد درونی خود بهره ببرید.
🔹 به آرزوها و خواستههای درونی خود توجه کنید و آنها را بهطور فعال دنبال کنید.
🔹 در مواجهه با مشکلات و رنجها، به وفاداری و تواضع خود ادامه دهید.
🔹 احساسات خود را بشناسید و آنها را بهدرستی مدیریت کنید تا از اثرات منفی آنها دور بمانید.
🔹 در مسیر زندگی، همواره با صداقت و صداقتی راستین قدم بردارید و بر اساس اصول خود عمل کنید.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطهی کلیدی تعبیر فال است
چو دست بر سرِ زلفش زنم به تاب رَوَد
ور آشتی طلبم با سرِ عِتاب رَوَد
چو ماهِ نو رَهِ نَظّارگان بیچاره
زَنَد به گوشهٔ ابرو و در نقاب رود
شبِ شراب خرابم کُنَد به بیداری
وگر به روز شکایت کنم به خواب رود
حافظ در این ابیات از سختیهای عشق و بیوفایی محبوب سخن میگوید. در بیت اول، بیان میکند که هر حرکتی که برای نزدیکی یا آشتی انجام دهد، نتیجهای معکوس دارد؛ اگر زلفش را نوازش کند، با تاب و پیچش از او دور میشود، و اگر آشتی طلبد، معشوق با سرزنش پاسخ میدهد. در بیت دوم، محبوب همچون ماه نو، دل عاشقان را میبرد و در پس نقاب پنهان میشود، یعنی وصالش سخت و دشوار است. در پایان، او میگوید که شبهای بادهنوشی او را آشفته و بیقرار میکند و اگر بخواهد روز شکایت کند، خواب او را از پای درمیآورد، یعنی در هر حالتی درگیر عشق و اندوه است.
پیام شاهد فال:
- تلاش برای رسیدن به مقصود ممکن است با موانع و واکنشهای غیرمنتظره همراه باشد.
- عشق گاهی همچون ماه نو، دور و دستنیافتنی به نظر میرسد.
- بیقراری و آشفتگی ممکن است در روز و شب شما ادامه داشته باشد، اما این نیز گذراست.
🔮 نتیجه شاهد فال: در شرایط فعلی، بهتر است صبور باشید و بپذیرید که برخی چیزها خارج از کنترل شماست. گاهی اوقات بهترین کار این است که به جای پافشاری، مسیر خود را به دست سرنوشت بسپارید و آرامش خود را حفظ کنید.
نکات تفسیر غزل 215 حافظ
وزن غزل: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن
بحر غزل: مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه:دیوان پرویز ناتل خانلری