1
2
3
4
5
6
7
8
9
دیدم به خوابِ خوش که به دستم پیاله بود
چل سال رنج و غصّه کشیدیم و عاقبت
آن نافهٔ مراد که میخواستم ز بخت
از دست برده بود خمارِ غمم سحر
بر آستانِ میکده خون میخورم مدام
هر کاو نکاشت مِهر و ز خوبی گُلی نچید
بر طَرْفِ گلشنم گذر افتاد وقتِ صبح
دیدیم شعرِ دلکش حافظ به مدحِ شاه
آن شاهِ تندحمله که خورشیدِ شیرگیر
تعبیر رفت و کار به دولت حواله بود
تدبیرِ ما به دستِ شرابِ دوساله بود
در چینِ زلفِ آن بتِ مشکین کُلاله بود
دولت مساعد آمد و مِی در پیاله بود
روزیِّ ما ز خوانِ کرم این نَواله بود
در رهگذارِ باد نگهبانِ لاله بود
آن دَم که کارِ مرغِ چمن آه و ناله بود
یک بیت از این قصیده به از صد رساله بود
پیشش به روزِ معرکه کمتر غزاله بود
1
دیدم به خوابِ خوش که به دستم پیاله بود
تعبیر رفت و کار به دولت حواله بود
2
چل سال رنج و غصّه کشیدیم و عاقبت
تدبیرِ ما به دستِ شرابِ دوساله بود
3
آن نافهٔ مراد که میخواستم ز بخت
در چینِ زلفِ آن بتِ مشکین کُلاله بود
4
از دست برده بود خمارِ غمم سحر
دولت مساعد آمد و مِی در پیاله بود
5
بر آستانِ میکده خون میخورم مدام
روزیِّ ما ز خوانِ کرم این نَواله بود
6
هر کاو نکاشت مِهر و ز خوبی گُلی نچید
در رهگذارِ باد نگهبانِ لاله بود
7
بر طَرْفِ گلشنم گذر افتاد وقتِ صبح
آن دَم که کارِ مرغِ چمن آه و ناله بود
8
دیدیم شعرِ دلکش حافظ به مدحِ شاه
یک بیت از این قصیده به از صد رساله بود
9
آن شاهِ تندحمله که خورشیدِ شیرگیر
پیشش به روزِ معرکه کمتر غزاله بود
1. دیدم به خوابِ خوش: حافظ در این بیت از خواب خوشی سخن میگوید که در آن پیالهای در دست داشت و تعبیر این خواب به وقوع پیوسته بود. او از خود میپرسد که آیا این رؤیا به حقیقت خواهد پیوست یا خیر. در اینجا، اشاره به امید و آرزویی دارد که با گذشت زمان تحقق مییابد و اینگونه به دست آوردن خوشبختی و کامیابی را نشان میدهد.
2. چل سال رنج و غصه: حافظ در اینجا از چهل سال رنج و غصهای که کشیده سخن میگوید و تأکید میکند که با تدبیر درست و با کمک شراب دوساله (که به نوعی نماد تغییر و دگرگونی در نظر گرفته میشود)، به سرانجام خوبی میرسد. این بیت نشاندهنده این است که در زندگی، برخی رنجها و مشکلات به نوعی به نتیجهی خوبی ختم خواهند شد.
3. آن نافهٔ مراد: در این بیت، حافظ اشاره به آرزوها و خواستههای خود دارد که در نهایت به دست نمیآید، مگر اینکه با تلاش و همراهی تقدیر، به مقصد خود برسد. در اینجا از زلف معشوقهای بافته شده است که هم نماد سختی و پیچیدگی است و هم به نوعی از زندگی خواستههای دست نیافتنی حکایت دارد.
4. از دست برده بود خمار غمم: حافظ در اینجا از درد و غم خود میگوید که در سحرگاهان به دلیل نوشیدن شراب، کمی از آن تسکین یافته است. این بیت نمادی از رهایی از غم و اندوه با گذر زمان و تأثیرات فانی است که در نهایت آرامش و سکون در زندگی میآورند.
5. بر آستانِ میکده خون میخورم: حافظ در این بیت به زندگی عاشقانه و دنیای میکده اشاره دارد که در آن خون به عنوان نمادی از فداکاری و سختیهای زندگی در برابر عشق است. در اینجا او میگوید که با خون دل و دلی پر از درد، به درگاه میکده (محل تجمع اهل عشق و عرفان) میرود و روزی خود را از کرم و لطف معشوق میگیرد.
6. هر کاو نکاشت مهر: حافظ در اینجا به کسانی که در زندگی خود عشق و محبت نمیکارند و درخت خوبی نمیکارند، اشاره دارد. او میگوید کسانی که مهربانی و محبت را در دل نمیکارند، در نهایت در زندگی خود تنها خواهند بود و در مسیر زندگی همچون نگهبانی برای گلها نمیتوانند از آنها دفاع کنند.
7. بر طرف گلشنم گذر افتاد: حافظ در اینجا به زیبایی طبیعت و گلشن اشاره میکند که در آن وقت صبح، پر از صدای مرغ و ناله است. این بیت نمایانگر این است که در دل طبیعت و زیباییهای آن، هم شادی و هم اندوه وجود دارد. حافظ میخواهد بگوید که در هر لحظه زندگی، انسان با احساسات مختلف روبهرو است.
8. دیدیم شعر دلکش حافظ: در این بیت حافظ از شعر خود و تاثیر آن بر مخاطب سخن میگوید. او معتقد است که یک بیت از شعرش بهتر از صدها کتاب و رساله است و هدفش این است که از طریق شعر، مردم را به حقیقت و عشق هدایت کند.
9. آن شاهِ تندحمله: حافظ در این بیت به شخصیتهای تند و بیرحم اشاره دارد که همچون خورشید در معرکه، نور و قدرت خود را به رخ میکشند. در عین حال، حافظ اشاره میکند که در برخی شرایط، حتی قدرت و شدت نیز کم میآورد و در مقابل عشق و انسانیت ناتوان است.
📌 نتیجه فال:
🔹امید به تغییر و تحول: فال شما به این معناست که در زندگیتان لحظاتی از رنج و غم وجود دارد، اما تغییر و تحولی در راه است. همانطور که حافظ در اشعار خود بیان میکند، با کمی تدبیر و زمان، رنجها و مشکلات بهبود خواهند یافت.
🔹 اثر محبت و عشق: حافظ اشاره دارد که اگر در مسیر زندگی محبت و مهر بکارید، در آینده میتوانید از این تلاشها بهرهمند شوید. توجه به محبت و عشق در زندگی شما در حال حاضر از اهمیت ویژهای برخوردار است.
🔹 لحظات شادی و غم: زندگی همیشه با تعادل میان شادی و غم همراه است. در هر لحظه از زندگی، هم از شادیها و هم از چالشها باید استفاده کنید. زندگی شما باید متشکل از یادگیری از هر دو باشد.
🔹 قدرت هنر و خلاقیت: حافظ به قدرت شعر و هنر اشاره دارد و فال شما نشان میدهد که هنر و خلاقیت شما میتواند تأثیرات بزرگی در زندگیتان بگذارد. این امر میتواند در مسیر شغلی یا حتی در روابط شما به خوبی دیده شود.
🔹 پذیرش ضعفهای بشری: حافظ در بعضی از اشعار به ضعفهای انسانی و دشواریهای درونی اشاره میکند. فال شما یادآور این است که پذیرش ضعفها و تلاش برای بهبود و رشد، مسیر درستی برای شما خواهد بود.
🎯 توصیه:
🔹 برای پیشرفت در زندگی، به عشق، محبت و امید نیاز دارید.
🔹 لحظات سخت را بپذیرید و بدانید که پس از هر سختی، آسانی است.
🔹 از هنر و خلاقیت خود در زندگی بهره ببرید تا تأثیر مثبتی بر خود و اطرافیان بگذارید.
🔹 تلاش کنید تا در مسیر زندگی، هم از شادی و هم از مشکلات به عنوان فرصتی برای رشد استفاده کنید.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطهی کلیدی تعبیر فال است
آن یار کز او خانهٔ ما جایِ پَری بود
سر تا قدمش چون پَری از عیب بَری بود
دل گفت فروکش کنم این شهر به بویش
بیچاره ندانست که یارش سفری بود
منظورِ خردمندِ من آن ماه که او را
با حُسنِ ادب شیوهٔ صاحبنظری بود
در این ابیات، شاعر از معشوقی سخن میگوید که وجودش خانهی او را مانند مأوای فرشتگان کرده بود و از هر عیب و نقصی پاک بود. در بیت دوم، دلِ شاعر تصمیم میگیرد که در این شهر بماند به امید وصال یار، اما غافل از اینکه معشوق سفری در پیش داشته و رفتنی بوده است. در بیت سوم، شاعر تأکید میکند که معشوق او نهتنها زیبا، بلکه خردمند و دارای آداب و اخلاق والا بوده است.
پیام شاهد فال:
- ممکن است فردی که برای شما عزیز بوده، به هر دلیلی از شما دور شده باشد.
- دلبستگی به کسی که رفتنی است، میتواند موجب دلتنگی و حسرت شود.
- لازم است بپذیرید که برخی افراد در زندگی گذرا هستند، اما خاطره و تأثیر آنها ماندگار خواهد بود.
🔮 نتیجه شاهد فال: این فال نشان میدهد که دلبستگی به چیزی یا کسی که دیگر در دسترس نیست، میتواند شما را در حسرت نگه دارد. بهتر است با درایت و خرد، واقعیتها را بپذیرید و مسیر خود را با آگاهی و آرامش ادامه دهید.
نکات تفسیر غزل 209 حافظ
وزن غزل: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن
بحر غزل: مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه:دیوان پرویز ناتل خانلری