1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
زبانِ خامه ندارد سرِ بیان فِراق
رفیقِ خِیلِ خیالیم و هم رکیب شَکیب
دریغ مدت عمرم که بر امیدِ وصال
سری که بر سرِ گردون به فخر میسودم
چگونه باز کنم بال در هوایِ وصال
کنون چه چاره که در بَحرِ غم به گردابی
بسی نَمانْد که کَشتیِ عمر غرقه شود
چگونه دَعویِ وصلت کُنَم به جان؟ که شدست
فلک مگر چو سرم دید اسیر چنبر عشق
ز سوزِ شوق دلم شد کباب دور از یار
به پایِ شوق گر این رَه به سر شدی حافظ
وگرنه شرح دهم با تو داستانِ فِراق
قَرینِ آتشِ هجران و هم قِرانِ فِراق
به سر رسید و نیامد به سر زمانِ فِراق
به راستان که نهادم، بر آستانِ فِراق
که ریخت مرغِ دلم پَر در آشیانِ فِراق
فُتاد زورقِ صبرم ز بادبانِ فِراق
ز موجِ شوقِ تو در بحرِ بیکرانِ فِراق
تنم وکیلِ قَضا و دلم ضمانِ فِراق
ببست گردن صبرم به ریسمانِ فِراق
مدام خونِ جگر میخورم ز خوانِ فِراق
به دستِ هجر ندادی کسی عِنانِ فِراق
1
زبانِ خامه ندارد سرِ بیان فِراق
وگرنه شرح دهم با تو داستانِ فِراق
2
رفیقِ خِیلِ خیالیم و هم رکیب شَکیب
قَرینِ آتشِ هجران و هم قِرانِ فِراق
3
دریغ مدت عمرم که بر امیدِ وصال
به سر رسید و نیامد به سر زمانِ فِراق
4
سری که بر سرِ گردون به فخر میسودم
به راستان که نهادم، بر آستانِ فِراق
5
چگونه باز کنم بال در هوایِ وصال
که ریخت مرغِ دلم پَر در آشیانِ فِراق
6
کنون چه چاره که در بَحرِ غم به گردابی
فُتاد زورقِ صبرم ز بادبانِ فِراق
7
بسی نَمانْد که کَشتیِ عمر غرقه شود
ز موجِ شوقِ تو در بحرِ بیکرانِ فِراق
8
چگونه دَعویِ وصلت کُنَم به جان؟ که شدست
تنم وکیلِ قَضا و دلم ضمانِ فِراق
9
فلک مگر چو سرم دید اسیر چنبر عشق
ببست گردن صبرم به ریسمانِ فِراق
10
ز سوزِ شوق دلم شد کباب دور از یار
مدام خونِ جگر میخورم ز خوانِ فِراق
11
به پایِ شوق گر این رَه به سر شدی حافظ
به دستِ هجر ندادی کسی عِنانِ فِراق
۱. عجز از بیان درد فراق: زبان و قلم قادر به توصیف درد جدایی نیستند. این بیت نشان میدهد که غم هجران شما چنان عمیق است که حتی سخن گفتن از آن دشوار شده است.
۲. همنشینی با صبر و رنج فراق: شما با خیال و صبوری همراهید، اما در عین حال همدم آتش هجران هستید. این بیت نشان میدهد که با وجود تحمل، همچنان درد جدایی بر شما غالب است.
۳. اتمام عمر در انتظار وصال: عمر شما در امید وصال سپری شد، اما هنوز زمان فراق به پایان نرسیده است. این نشاندهندهی انتظار طولانی و بیثمر است.
۴. فروتنی پس از غرور: زمانی که به جایگاه بالایی افتخار میکردید، اکنون در برابر فراق، تسلیم شدهاید. اگر روزگاری احساس قدرت داشتید و اکنون در برابر غم شکست خوردهاید، این بیت بیانگر وضعیت شماست.
۵. ناتوانی در وصال: پرهای پرندهی دل شما در آشیانهی فراق ریخته است و دیگر توان پرواز به سوی وصال را ندارید. اگر در زندگی حس میکنید دیگر توان حرکت به سمت هدف یا عشق خود را ندارید، این بیت وصف حال شماست.
۶. گرفتار گرداب غم: زورق صبر شما در دریای غم گرفتار طوفان شده است. این نشان میدهد که صبرتان در برابر مشکلات کمرنگ شده و درگیر سختیهای شدید هستید.
۷. نزدیکی به غرق شدن در غم: کشتی عمر شما در شوق معشوق و دریای بیکران فراق در حال غرق شدن است. این نشاندهندهی شدت رنج و مشکلات است.
۸. عدم امکان وصال: تن شما اسیر تقدیر شده و دل شما ضمانت فراق را پذیرفته است. اگر در زندگی به دلایلی خارج از اختیار خود از وصال محروم ماندهاید، این بیت وضعیت شما را بیان میکند.
۹. فریب فلک و افزایش درد جدایی: آسمان با دیدن اسارت شما در عشق، طناب فراق را بر گردن صبرتان محکمتر کرده است. این نشاندهندهی دست تقدیر و سخت شدن شرایط شماست.
۱۰. درد و اندوه بیپایان: دلتان در فراق یار سوخته و خون جگر میخورید. اگر در شرایطی هستید که رنجی عمیق را تحمل میکنید، این بیت از اندوه فراوان شما سخن میگوید.
۱۱. تسلیم در برابر جدایی: اگر مسیر عشق به پایان میرسید، کسی اختیار جدایی را به دست نمیگرفت. این نشان میدهد که فراق تحمیلی است و شما راهی جز پذیرش آن ندارید.
📌 توصیه فال:
🔹 صبرتان به سر آمده و احساس ناتوانی میکنید، اما هنوز امید هست.
🔹 ممکن است تقدیر شما را در این مسیر نگه داشته باشد، اما باید به دنبال راهی برای تغییر شرایط باشید.
🔹 عشق و وصال، اگرچه دور به نظر میرسد، اما نباید از حرکت بازایستید.
🔹 از درد فراق به عنوان فرصتی برای تقویت روح و درک عمیقتر خود بهره ببرید.
🎯 توصیه:
این فال نشان میدهد که شما در اوج سختی و جدایی قرار دارید، اما باید از امید و استقامت دست برندارید. شاید تقدیر فعلی شما جدایی باشد، اما پایان کار به دست شماست.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطهی کلیدی تعبیر فال است
مقامِ امن و مِیِ بیغَش و رَفیقِ شَفیق
گَرَت مُدام مُیَسَّر شود زِهی توفیق
جهان و کارِ جهان جمله هیچ در هیچ است
هزار بار من این نکته کردهام تحقیق
دریغ و دَرد که تا این زمان ندانستم
که کیمیایِ سعادت، رَفیق بود رَفیق
این فال نشاندهندهی ارزش همراهی صادقانه، آرامش درونی و شناخت حقیقت زندگی است. شما در جستجوی سعادتی پایدار هستید و اکنون به این درک رسیدهاید که ثروت واقعی در داشتن دوستان وفادار و لحظات ناب زندگی نهفته است، نه در امور زودگذر دنیا.
پیام شاهد فال:
- لذت از زندگی ساده و پاک: اگر فرصت لذتبردن از آرامش، دوستیهای واقعی و لحظات خوش نصیبتان شده، قدر آن را بدانید، زیرا این خود نشانهی توفیق است.
- حقیقت بیارزشی امور دنیوی: دنیا و مسائل آن گذرا هستند، پس نباید بیش از حد به آنها دل بست. حقیقت در چیزهای پایدارتر نهفته است.
- ارزش دوستیهای واقعی: این فال به شما میآموزد که رفیق شفیق از هر گنجی گرانبهاتر است و داشتن دوستی واقعی همان کیمیای سعادت است.
🔮 نتیجه شاهد فال: اگر به دنبال خوشبختی هستید، آن را در دوستیهای صادقانه، آرامش درونی و رهایی از وابستگیهای مادی جستجو کنید.
نکات تفسیر غزل 291 حافظ
وزن غزل: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
بحر غزل: مجتث مثمن مخبون محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه:دیوان پرویز ناتل خانلری