1
2
3
4
5
6
7
نفس برآمد و کام از تو بر نمیآید
صبا به چشمِ من انداخت خاکی از کویش
قدِ بلندِ تو را تا به بَر نمیگیرم
مگر به رویِ دلارایِ یارِ ما ورنی
مقیمِ زلفِ تو شد دل که خوش سَوادی دید
ز شَستِ صدق گشادم هزار تیرِ دعا
کمینه شرط وفا ترک سر بود حافظ
فغان که بختِ من از خواب در نمیآید
که آبِ زندگیام در نظر نمیآید
درختِ کام و مرادم به بَر نمیآید
به هیچ وجه دگر کار بر نمیآید
وز آن غریبِ بلاکش خبر نمیآید
ولی چه سود یکی کارگر نمیآید
برو برو ز تو این کار اگر نمیآید
1
نفس برآمد و کام از تو بر نمیآید
فغان که بختِ من از خواب در نمیآید
2
صبا به چشمِ من انداخت خاکی از کویش
که آبِ زندگیام در نظر نمیآید
3
قدِ بلندِ تو را تا به بَر نمیگیرم
درختِ کام و مرادم به بَر نمیآید
4
مگر به رویِ دلارایِ یارِ ما ورنی
به هیچ وجه دگر کار بر نمیآید
5
مقیمِ زلفِ تو شد دل که خوش سَوادی دید
وز آن غریبِ بلاکش خبر نمیآید
6
ز شَستِ صدق گشادم هزار تیرِ دعا
ولی چه سود یکی کارگر نمیآید
7
کمینه شرط وفا ترک سر بود حافظ
برو برو ز تو این کار اگر نمیآید
۱. تأثیر بخت و تقدیر: در این بیت، حافظ از احساس ناتوانی و شکست سخن میگوید، جایی که آرزوهایش به نظر نمیرسد تحقق یابد. “نفس برآمد” به معنای آغاز تلاش است، اما “کام از تو بر نمیآید” نشاندهندهی بینتیجه بودن این تلاشهاست و “فغان که بخت من از خواب در نمیآید” بیانگر ناامیدی از تغییر شرایط است.
۲. دور از معشوق و عدم رضایت از زندگی: حافظ در اینجا از تأثیر فقدان معشوق بر روی خود صحبت میکند. صبا (باد صبحگاهی) خاکی از سوی محبوب به چشمان حافظ انداخته است که باعث میشود “آب زندگی” یا شادی و آرامش او از دست برود. این بیت نشاندهندهی تأثیر شدید دوری از معشوق و یأس در زندگی است.
۳. تلاش برای رسیدن به خواستهها و ناکامی: در این بیت، حافظ به تلاش خود برای رسیدن به مراد و خواستهها اشاره میکند، اما در نهایت احساس میکند که نمیتواند به آنچه که میخواهد برسد. “قد بلندِ تو” و “درختِ کام” نماد خواستههای بزرگ و بلندپروازانه هستند که به نظر نمیرسد در دسترس قرار بگیرند.
۴. بینتیجه بودن برخی تلاشها: حافظ در اینجا اشاره به این دارد که تنها در صورتی که یار دلخواه به سوی او بیاید، هر کاری ممکن خواهد شد. اما این “به هیچ وجه دگر کار بر نمیآید” نشاندهندهی احساس ناامیدی و بیفایده بودن تلاشها در نبود معشوق است.
۵. پایبندی به عشق و وفاداری: حافظ در اینجا از وفاداری خود به معشوق سخن میگوید. او در دلش مقیم شده است، اما دور از یار خود زندگی میکند و “غریب بلاکش” کسی است که در دوری از معشوق خبر نمیآید. این بیت به شدت به مشکلات و چالشهای عاشقانه و احساس تنهائی در نبود معشوق اشاره دارد.
۶. دعا و تلاش برای بهبود وضعیت: حافظ در اینجا از تلاشهای معنوی خود برای تغییر وضعیت صحبت میکند. او دعاهایی میکند (شستِ صدق) و تیرهایی از دعا به سوی تقدیر میفرستد، اما با این حال به نتیجه نمیرسد، زیرا “یکی کارگر نمیآید.” این بیانگر احساس ناامیدی از تأثیرگذاری تلاشهای معنوی است.
۷. شکست در وفا و ترک سر: در این بیت، حافظ به حقیقتی اشاره میکند که شاید وفای واقعی در ترک سر و تسلیم شدن باشد. در اینجا، او به خواننده توصیه میکند که اگر در کاری موفق نمیشود، بهتر است که از آن دست بکشد و به جای آن بر مسیر جدیدی گام بگذارد.
📌نتیجه فال:
🔹 ناامیدی و سرنوشت: در حال حاضر به نظر میرسد که در زندگی شما تلاشها و آرزوها به نتیجه نمیرسند و احساس ناتوانی و شکست دارید. این به نوعی تأثیر بخت و تقدیر است که از آن نمیتوان گریز کرد.
🔹 دوری از معشوق و احساس یأس: دوری از یک شخص مهم در زندگی شما یا شرایطی که به آن علاقه دارید، باعث از دست رفتن حس خوشبختی و زندگی شده است. در این وضعیت، ممکن است نیاز به بازنگری در اولویتهای خود داشته باشید.
🔹 خواستهای بزرگ و دست نیافتنی: شما در تلاش برای رسیدن به خواستههای بزرگ و بلندپروازانه خود هستید، اما احساس میکنید که این خواستهها به هیچ وجه در دسترس قرار نخواهند گرفت.
🔹 تلاشهای بیفایده و به هدر رفتن انرژی: در حال حاضر احساس میکنید که هر تلاشی برای تغییر اوضاع بینتیجه است و هیچ کمکی از هیچکس نمیآید.
🔹 پایبندی به عشق و وفاداری در میان درد و رنج: وفاداری شما به چیزی یا کسی در این دوران همچنان ادامه دارد، اما این وفاداری به همراه رنج و مشکلات همراه است و شاید به تنهایی از پس آن بر نمیآیید.
🔹 آرزو برای تغییر اوضاع: تلاشهای معنوی و دعاهای شما برای تغییر اوضاع به نظر بینتیجه رسیدهاند و شاید شما نیاز دارید که به جستجوی دیگر راهها بروید.
🔹 پذیرش شکست و تسلیم شدن: این فال به شما توصیه میکند که اگر کاری به نتیجه نمیرسد، ممکن است نیاز باشد که دست از آن بردارید و به مسیرهای دیگری فکر کنید.
🎯 توصیه:
🔸 در حالی که ممکن است احساس ناامیدی کنید، بهتر است که به تلاشهای خود ادامه دهید و در عین حال به دنبال فرصتهای جدید باشید.
🔸 شاید زمان آن رسیده که به جای پافشاری بر روی برخی آرزوها، به مسیرهای جدیدی بپردازید.
🔸 به خود اجازه دهید که به تغییرات و تحولات مثبت در زندگیتان ایمان داشته باشید و در مقابل چالشها با صبر و شجاعت بایستید.
🌿 نتیجه: فال شما نشاندهندهی مبارزهای سخت برای رسیدن به آرزوها و احساسات ناامیدی است. در این لحظه، به شما توصیه میشود که با پذیرش حقیقت و جستجوی راههای جدید، به زندگیتان جهت دهید.
شاهد فال حافظ: شاهد غزل در فال حافظ نقطهی کلیدی تعبیر فال است
ز دل بر آمدم و کار بر نمیآید
ز خود برون شدم یار در نمیآید
در این خیال به سر شد زمان عمر و هنوز
بلای زلف درازت به سر نمیآید
چنان به حسرت خاک در تو میمیرم
که آب زندگیام در نظر میآید
در این ابیات، شاعر از انتظار بیپایان و حسرتی جانکاه در فراق معشوق سخن میگوید. در بیت اول، به تلاش بیثمر خود برای وصال اشاره دارد که با وجود همه کوششها، نتیجهای حاصل نمیشود. بیت دوم، گذر عمر در حسرت محبوب را نشان میدهد، بهگونهای که حتی سختیهای عشق نیز پایانی ندارد. در بیت سوم، شدت دلدادگی و درد هجران را چنان توصیف میکند که حتی آب حیات نیز در برابر آن بیاثر به نظر میرسد.
پیام شاهد فال:
- ممکن است در زندگیتان برای رسیدن به هدفی بسیار تلاش کرده باشید، اما هنوز نتیجه دلخواه را ندیدهاید.
- گذر زمان نباید شما را دلسرد کند؛ شاید مسیر دیگری برای رسیدن به مقصودتان وجود دارد.
- حسرت و دلبستگی بیش از حد میتواند مانع از دیدن فرصتهای جدید و راههای تازه شود.
🔮 نتیجه شاهد فال: این فال نشان میدهد که اگرچه در مسیر رسیدن به خواستههای خود با موانع و تأخیرهایی روبهرو شدهاید، اما نباید ناامید شوید. تغییر زاویه دید و جستجوی راههای تازه میتواند شما را به نتیجهای که انتظارش را دارید، نزدیکتر کند. صبر و امید، کلید عبور از این دوران است.
نکات تفسیر غزل 233 حافظ
وزن غزل: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن
بحر غزل: رمل مثمن مخبون محذوف
قالب شعری: غزل
منبع اولیه:دیوان پرویز ناتل خانلری